მსოფლიო ბანკმა საქართველოს შესახებ სიღარიბის და თანასწორობის ახალი მოხსენება და 2027 წლის ჩათვლით სამომავლო პროგნოზები გამოაქვეყნა. ირკვევა, რომ 2024 წლიდან საერთაშორისო სიღარიბის დონის ჩვენებლები ახალ ისტორიულ მინიმუმებადე შემცირდა.
უკიდურესი სიღარიბის საერთაშორისო ზღვარს მიღმა მყოფი მოსახლების წილმა 2 წელიწადში თითქმის ორნახევარჯერ დაიკლო და 2024 წელს 1,8%-გაუთანაბრდა. ბანკის პროგნოზით ექსტრემალური სიღარიბის ეს მაჩვენებელი 2025 წელს 1,4%-მდე შემცირდება, ხოლო 2027 წელს 1,1%-ს გაუტოლდება. შედარებისთვის 2003 წელს სიღარიბის საერთაშორისო ზღვარს მიღმა მოსახლეობის 12,95%-ი იმყოფებოდა, 9 წელიწადში უმნიშვნელოდ, მხოლოდ 2.28 პროცენტული პუნქტით შემცირდა და 2012 წელს 10,67%-ი გახდა. მაჩვენებელმა 2012 წლიდან მკვეთრი გაუმჯობესება დაიწყო, 12 წელიწადში უკვე 6-ჯერ არის შემცირებული და დღეისათვის 1,8%-ს შეადგენს.
საქართველოს შესახებ სიღარიბის და თანასწორობის მოხსენებაში მსოფლიო ბანკი საქართველოს პროგრესს და შექმნილ მდგომარეობას ასე ახასიათებს:
„საქართველოში სიღარიბე კლების ტენდენციას განიცდის, რასაც ხელს უწყობს ძლიერი ეკონომიკური ზრდა და შრომის ბაზარზე გაუმჯობესება. 2017 წლიდან 2023 წლამდე სიღარიბის მაჩვენებელი, რომელიც განისაზღვრება საერთაშორისო სიღარიბის ზღვრით, რომელიც დღიური მოხმარების კუთხით 6.85 აშშ დოლარზე ნაკლებია (2017 წლის მსყიდვეულნარიანიობის პარიტეტის გათვალისწინებით), 53.9 პროცენტიდან 40.7 პროცენტამდე შემცირდა. ქვეყანამ კეთილდღეობის სხვაობა 2017 წლის 5.1-დან 2023 წელს 4.0-მდე გაუმჯობესდა ეკონომიკური წინსვლისა და მთავრობის ჩარევის კომბინაციის წყალობით.
კეთილდღეობის სხვაობა არის საშუალო კოეფიციენტი, რომლითაც შემოსავლები უნდა გამრავლდეს, რათა საზოგადოების ყველა წევრმა მიაღწიოს 2017 წლის მსყიდველუანრიანობის პაერიტეტით გამოხატულ 25 აშშ დოლარის დღიური შემოსავლის კეთილდღეობის სტანდარტს. გარდა ამისა, უთანასწორობა შემცირდა, რასაც ჯინის ინდექსი ადასტურებს, რომელიც 2017 წლის 37.9-დან 2023 წელს 34.8-მდე შემცირდა. პანდემიის შემდეგ სიღარიბის შემცირების მცდელობებს ხელი შეუწყო რეალური ხელფასების, პენსიების და სოციალური დაცვის გაძლიერებული ზომების ზრდამ.
გარდა ამისა, 2024 წლის ბოლოს წლიური ინფლაციის 1.9 პროცენტამდე შემცირებამ (წლიურ მაჩვენებელთან შედარებით) შეამცირა დაბალი შემოსავლის მქონე ოჯახებისთვის ცხოვრების ხარჯების ზეწოლა. ეკონომიკურმა ზრდამ ასევე დადებითად იმოქმედა დასაქმებაზე, სამუშაო შესაძლებლობების გაფართოებით ვაჭრობის, მომსახურების, ტურიზმისა და მშენებლობის სექტორებში.
ამან გამოიწვია უმუშევრობის დონის შემცირება 2021 წლის 20.6 პროცენტიდან 2024 წლის რეკორდულად დაბალ 13.9 პროცენტამდე. შრომის ბაზრის ამ გაუმჯობესებამ ხელი შეუწყო 15-24 წლის ისეთი ახალგაზრდების პროცენტული მაჩვენებლის შემცირებას, რომლებიც არ არიან ჩართულნი დასაქმებაში, განათლებაში ან ტრენინგებში (NEETs), რომელიც 2020 წლის 28.5 პროცენტიდან 2023 წელს 21.0 პროცენტამდე შემცირდა.
ეკონომიკურმა შესაძლებლობებმა, შრომითი შემოსავლების ზრდამ და სამთავრობო პროგრამებმა ხელი შეუწყო სიღარიბის შემცირებას საქართველოს ოჯახებში. საქართველოს სოციალური დაცვის სისტემამ ასევე მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა სიღარიბის შემცირებაში. მიზნობრივი სოციალური დახმარების პროგრამამ წარმატებით მიაღწია ღარიბ ოჯახებს, თუმცა მისი დაფარვა შეზღუდული რჩება.
უნივერსალური ჯანდაცვის პროგრამამ გააუმჯობესა ჯანდაცვის სერვისების ხელმისაწვდომობა, ხოლო ბოლოდროინდელი რეფორმები მიზნად ისახავს საპენსიო სისტემის დაფარვისა და მდგრადობის გაფართოებას. საქართველოს საგადასახადო სისტემა, მიუხედავად იმისა, რომ რეგრესიულია, აძლიერებს თანასწორობას და ხელს უწყობს საერთო კეთილდღეობას.
შემოსავლების განაწილების მიხედვით მოსახლეობის ქვედა 60 პროცენტი ფისკალური ჩარევებიდან უფრო მეტად სარგებლობს, ვიდრე ზედა 40 პროცენტი, ხოლო ყველაზე ღარიბი 20 პროცენტი ყველაზე მეტად სარგებლობს. ამ წინსვლის მიუხედავად, საქართველო ცდილობს შექმნას კარგი ხარისხის სამუშაო ადგილები. ფირმები ისეთ შეზღუდვებს აწყდებიან, როგორიცაა ბაზრის კონცენტრაცია, ფინანსებზე შეზღუდული წვდომა, ცუდი კავშირი და სამუშაო ძალაში შესაბამისი უნარების ნაკლებობა.
გარდა ამისა, სოფლის მეურნეობის სექტორი, რომელიც მოსახლეობის მნიშვნელოვან ნაწილს ასაქმებს, კვლავ განუვითარებელია და ისეთი გამოწვევების წინაშე დგას, როგორიცაა დაბალი პროდუქტიულობა და თანამედროვე ტექნოლოგიებზე შეზღუდული წვდომა. ამ საკითხების მოგვარება გადამწყვეტია სიღარიბის შემცირების დადებითი ტენდენციების შენარჩუნებისა და ინკლუზიური ეკონომიკური ზრდის უზრუნველყოფისთვის.“