“დასავლურ მედიაში ბოლო დროს სულ უფრო ხშირად განიხილება უკრაინაში ომის დასრულების სცენარი, რომლის მიხედვითაც ოფიციალური კიევი შესაძლოა იძლებული გახდეს გარკვეული ტერიტორიების დათმობის სანაცვლოდ სამშიდობო შეთანხმების გაფორმებს დათანხმდეს. რატომ გაძლიერდა ამგვარი პესიმისტური განწყობები და ნიშნავს თუ არა ეს, რომ დასავლეთი უკრაინას რუსეთთან მოლაპარაკებისაკენ უბიძგებს? ანალიტიკოსთა შეფასებით, ასეთი ტენდენციის გაჩენას, სავარაუდოდ, რამდენიმე მიზეზი აქვს. პირველ რიგში, დასავლეთს თანდათან ეწურება უკრაინის დახმარების რესურსები და გარკვეულწილად იცვლება მიდგომა უკრაინის კონფლიქტისადმი. ეს ჩანს თუნდაც იმაში, რომ აშშ-ის პრეზიდენტის ადმინისტრაცია, კონკრესის წინააღმდეგობის გამო, უკვე რამდენიმე თვეა ვერ ახერხებს უკრაინისათვის დახმარების გამოყოფას. გარდა ამისა, ვერ სრულდება ევროპელთა დაპირება, რომ უკრაინას გაზაფხულამდე მილიონ ჭურვს მიაწვდიან, რის გამოც უკვე გაჩნდა ფრონტზე “ჭურვების შიმშილის” საფრთხე”, – წერს გაზეთი “რეზონანსი” სტატიაში სათაურით უბიძებს თუ არა დასავლეთი ზელენსკის მოლაპარაკებისაკენ – უკრაინის მიმართ პესიმისტური განწყობები ძლიერდება.
“მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა 7 ოქტომბერს დაწყებულმა ისრაელი-“ჰამასის”კონფლიქტმა, რის გამოც დასავლეთის ყურადღება თითქმის მთლიანად ახლო აღმოსავლეთზე გადაერთო და უკრაინის საკითხმა ძველებული აქტუალურობა დაკარგა. ამას ემატება არჩევნების თემაც. მაგალითად, სლოვაკეთსა და ნიდერლანდებში ჩატარებული არჩევნების შედეგად ხელისუფლებაში მემარჯვენე ძალები მოვიდნენ, რომლებიც უკრაინის დახმარებას ღიად ეწინააღმდეგებიან. ზოგადად, ევროპაში მემარჯვენეების გაძლიერებას თავისი მიზეზები აქვს, ეს ტენდენცია კი შესაძლოა 2024 წელ დაგეგმილ სხვა არჩევნებზეც გაგრძელდეს და საბოლოოდ უკრაინაზეც აისახოს. გარდა ამისა, აშშ-შიც უკვე იწყება მომავალი წლის საპრეზიდენტო არჩევნებისათვის მზადება. 2024 წელს ასევე გაიმართება ევროპარლამენტის არჩევნებიც. რაც შეეხება თავად უკრაინაში არსებულ განწყობებს, რუსეთთან მოლაპარაკებებში უკრაინული დელეგაციის ხელმძღვანელმა დავით არახამიამ ორი დღის წინ რუსეთთან სამშვიდობო მოლაპარაკება არ გამორიცხა… ამ ყველაფერთან ერთად, ანალიტიკოსთა შეფასებით, პეისმისტურ განწყობებს აძლიერებს უშალოდ ფრონტზე მიმდინარე მოვლენების დინამიკაც. უკრაინის გაზაფხულის კონტრშეტევის ჩავარდნის შემდეგ, რუსული არმია ფრონტის ცალკეულ მონაკვეთებზე თანდათან იბრუნებს ინიციატივას”, – აღნიშნავს გამოცემა.
“გერმანული გამოცემა “ბილდი” წერს, რომ აშშ და გერმანია აპირებენ აიძულონ უკრაინა რუსეთთან მოლაპარაკებების დაწყებას, მაგრამ ისე, რომ ამის შესახებ პირდაპირ არ სთხოვონ პრეზიდენტ ვოლოდიმირ ზელენსკის. გამოცემა იუწყება, რომ ეს ინფორმაცია მათ ოფიციალურმა პირმა მიაწოდა, თუმცა მის ვინაობას არ ასახელებს. “გერმანულ-ამერიკული გეგმა ასეთია: მიაწოდოს კიევს ზუსტად ის იარაღი და ზუსტად იმ რაოდენობით, რომ უკრაინის არმია ამჟამინდელი ფრონტის შენარჩუნება შეძლოს, მაგრამ ვერ შეძლოს ოკუპირებული ტერიტორიების ბრძოლით უკან დაბრუნება”, – ნათქვამია გამოცემის სტატიაში. მათივე აზრით, ამის შედეგად ზელენსკი დამოუკიდებლად მივა იმ დასკვნამდე, რომ უკრაინის შეიარაღებული ძალები ვერ შეძლებენ გააუმჯობესონ თავიანთი პოზიციები ფრონტის ხაზზე და ამიტომ კონფლიქტის გაგრძელებას უკრაინისთვის აზრი აღარ ექნება. როგორც გამოცემასთან ანონიმი თანამოსაუბრე ამბობს, ამ გეგმის წარუმატებლობის შემთხვევაში, შეერთებულ შტატებსა და გერმანიას აქვთ გარკვეული გეგმა “ბ”, რომელიც გულისხმობს კონფლიქტის გაყინვას და რუსეთ-უკრაინას შრის ერთგვარი კვაზი-საზღვრის გავლებას, ხოლო მხარეები არ მოაწერენ ხელს არანაირ შეთანხმებას. ამერიკული “ბლუბმერგის” ინფორმაციით კი, უკრაინაში იზრდება იმ მოქალაქეების რაოდენობა, რომლებიც ემხრობიან რუსეთთან სამშვიდობო შეთანხმებას ტერიტორიების დათმობების სანაცვლოდ. თუმცა, გამოცემა აქვე წერს, რომ ისინი უმცირესობაში არიან”, – განაგრძობს გამოცემა.
“სამხედრო ანალიტიკოსი ვახტანგ მაისაია აცხადებს, რომ პესიმისტური განწყობები ძირითადად ევროპაში შეიმჩნევა და ამისი რამდენიმე მიზეზია. “მსგავსი განწყობები ძირითადად ევროპულ გამოცემებში შეიმჩნევა, მიზეზი კი რამდენიმეა. პირველ რიგში, ევროპის სახელმწიფოებს უკრაინის დახმარების რესურსი ამოეწურათ. ასევე მიზეზი ისიცაა, რომ გარკვეულ ქვეყნებში არჩევნებში ულტრამემარჯვენე ძალები დაწინაურდნენ. ასევე უკრაინის მიერ დაანონსებული შეტევისგან უფრო ბევრს ელოდნენ და მოლოდინები არ გამართლდა. ამასთანავე, უკრაინის სამხედრო და პოლიტიკურ ელიტაში სხვადასხვა პოზიციებია, ერთ დროს ერთი გუნდის წევრები ახლა ერთმანეთს უპირისპირდებიან – არესტოვიჩი ზელენსკის გადაუდგა და ბევრი რაღაც ისაუბრა და ესეც გარკვეულ ეჭვებს ბადებს დასავლეთში. კორუფციის თემაც ერთ-ერთი მნიშვნელოვანია. საკმაოდ მძიმე ზამთარი მოდის და ევროკავშირს ენერგოუსაფრთხოების პრობლემა აქვს. თხევადი გაზის მიწოდებამაც მაინცდამაინც ვერ გაამართლა”, – ამბობს მაისაია, რომლის თქმით, “ისინი, სამწუხაროდ, ისევ რუსულ გაზზე არიან დამოკიდებული”, – დასძენს გამოცემა.
“აქვე ისიცაა გასათვალისწინებელი, რომ აღმოსავლეთში ისრაელსა და პალესტინას შორის სიტუაცია დაძაბულია. ამან კიდევ უფრო გაართულა თხევადი გაზის ტრანსპორტირების საკითხი კატარიდან და სპარსეთის ყურის სახელმწიფოებიდან და ბუნებრივია, რომ ევროპის პოზიცია საკუთარი უსაფრთოების კონტექსტიდან გამომდინარეა. აშშ-ს რაც შეეხება, უკრაინასა და ისრაელს რომ დახმარება შეუჩერეს, ალბათ ეს საკითხი დეკემბრის 15-მდე თუ არ მოგვარდა (აშშ-ის საფინანსო მექანიზმის პროცედურა ითვალისწინებს მოცემულ ვადას), ამან შესაძლოა საკმაოდ მძიმე სიტუაცია შექმნას. ეს ისრაელს ნაკლებად ეხება. დასავლეთიდან რამდენიმე განცხადება იყო, რომ უკრაინის დამარცხება მათი დამარცხებაა. თუმცა ახლა სიტუაცია უპროგნოზოა და რა ნაბიჯებს გადადგამს დასავლეთი, ჯერჯერობით უცნობია. თან ახლა აშშ-ში წინასაარჩევნო კამპანია იწყება. ზოგადად, 2024 წელი არჩევნების წელია. რუსეთსა და დასავლეთს შორი გაქანებული ჰიბრიული ომია და თუ უკრაინამ მშვიდობის სანაცვლოდ რაღაც დათმო, მაშინ რუსეთი გათამამდება და შესაძლოა სხვა ქვეყნებსაც გადასწვდეს. ეს კი დასავლეთისთვის პირდაპირი საფრთხეა”, – აცხადებს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ვახტანგ მაისაია.
“სამხედრო-ანალიტიკური ჟურნალ “არსენალის” მთავარი რედაქტორი ირაკლი ალადაშვილი კი მიიჩნევს, რომ მსგავსი კამპანია ნიადაგის მოსინჯვაა. “ესაა ფორის მოსინჯვა იმისთვის, რომ დროებითი ე.წ. ზავი ჩამოვარდეს, რადგან რეალურად უკვე დასავლეთსაც რესურსების შემცირება უწევს, რომლითაც უკრაინას ეხმარებოდა. ყველა ელოდა, რომ ზაფხულის უკრაინის კონტრშეტევა წარმატებული გამოდგებოდა, მაგრამ, სამწუხაროდ, ასე არ მოხდა. ამიტომ, შესაძლოა, დასავლეთს დახმარების გაგრძელება აღარც სურს და აღარც შეუძლია. ამას ისრაელის ფაქტორიც დაემატა – დახმარებას ისიც ითხოვს. შეგვიძლია ვთქვათ, რომ დასავლეთის ის პოლიტიკა, რასაც აქამდე აწარმოებდა უკრაინის არმიის დოზირებულად დახმარებისთვის, იმაში გამოიხატებოდა, რომ მივცეთ უკრაინის არმიას იმდენი იარაღი, რომ მან შეძლოს თავის დაცვა, მაგრამ არ მივცეთ იმდენი, რომ რუსეთის საოკუპაციო ძალების გეგმები ჩაფუშოს, რომ მერე პუტინმა საკუთარი არმიის მარცხის გამო, ბირთვული იარაღი არ გამოიყენოს. ეს შიში დასავლეთში სულ იყო და ამიტომაც იარაღს დოზირებულად აძლევდნენ”, – განმარტავს ალადაშვილი, რომლის თქმით “რეალურად დახმარება არასაკმარისი აღმოჩდა და ბევრი – ძალიან დაგვიანებული”, – წერს სტატიის ავტორი.
“უკრაინის კონტრშეტევის წარუმატებლობა გასაზღვრა არა მხოლოდ უკრაინის სამხედრო ხელმძღვაბნეობის შეცდომებმა, არამედ დასავლეთის სამხედრო დახმარების ამ დოზირებულმა პოლიტიკამაც, რადგან რუსეთის საოკუპაციო ძალებს მეტი დრო მიეცათ თავდაცვითი ზღუდეების ასაგებად. ფრონტზე ორივე მხრიდან დიდი შეტევები გამოირიცხა, მაგრამ ეტყობა, რომ რუსები ყველა ძალით შეეცდებიან ავდეევკა როგორმე აიღონ. საუბარია იმაზე, რომ 2024 წლის 17 მარტს რუსეთში პრეზიდენტის არჩევნებია, რა თქმა უნდა პუტინი გაიმარჯვებს და მანამდე უნდათ, რომ უკრაინაში ახალი ქალაქები დაიპყრონ და განსაკუთრებით კრამატორსკი და სლავიანსკი, რომ მთლიანად დონეცკის ოლქი ოკუპირებული ჰქონდეთ, ამისკენ იღწვიან. სხვა ცხელი წერტილებია ჩრდილოეთიდან კრემენნოე, სადაც რუსები უტევენ. ბახმუტში ორივე მხარე უტევს. ხერსონში შეტევაზე უკრაინელები არიან გადასული და პლაცდარმის შექმნას ცდილობენ, თუმცა იქაც კაცმა არ იცის რა მოხდება, რადგან რთული სიტუცაიაა”, – დასძენს გამოცემის კორესპონდენტთან საუბრისას ირაკლი ალადაშვილი.