ესტონეთის „საზღვაო საწვავის მეფეების“ მტკიცებით, 2023 წელს რუსეთის წინააღმდეგ დაწესებულმა სანქციებმა მათ ბიზნესს წერტილი დაუსვა, თუმცა, როგორც ირკვევა, მათი ყოფილი გემები, ფიქტიური კომპანიების მეშვეობით, ბალტიის ზღვაში კვლავ ოპერირებენ.
ბალტიის ქვეყნების რამდენიმე მედიასაშუალების (LRT, 15min, Eesti Ekspress და Nekā personīga) მიერ ჩატარებული ჟურნალისტური გამოძიების შედეგად დადგინდა, რომ 2024 წლის ივნისიდან 2025 წლის მარტამდე, ესტონეთში დაფუძნებული საწვავის მიმწოდებელი კომპანია „ფასტ ბანქერინგის“ (Fast Bunkering) მფლობელობაში მყოფმა საწვავგასამართმა ტანკერებმა, „რინამ“ და „ზირკონემ“ გემიდან გემზე 286 ოპერაცია ჩაატარეს. ამ პერიოდში მათ საწვავით შეავსეს ნავთობისა და ნავთობპროდუქტების 177 ტანკერი, რომელთაგან, სულ მცირე, 159, საწვავით შევსებამდე ცოტა ხნით ადრე ან მის შემდეგ, რუსეთის პორტებში იმყოფებოდა.
კიევის ეკონომიკის სკოლის ანალიტიკოსის, ანატოლი კრავცევის ანალიზის თანახმად, იმ დროს, როდესაც „რინა“ და „ზარკონე“ ტანკერებს საწვავით ამარაგებდნენ, ამ ტანკერებიდან, სულ მცირე, 20-ს აშკარა ნიშნები ჰქონდა იმისა, რომ ისინი რუსეთის „ჩრდილოვანი ფლოტის“ ნაწილს წარმოადგენდნენ.
მართალია, ნავთობის გადამზიდავი რუსული გემების საწვავით შევსებისთვის საერთაშორისო სანქციები გამონაკლისებს უშვებს, მაგრამ ამის მიუხედავად, მაინც მკაცრი სამართლებრივი პირობებია დაწესებული. ეს პირობები მოიცავს არა მხოლოდ იმის გადამოწმებას, რომ ნავთობის ფასი „დიდი შვიდეულის“ ქვეყნების მიერ დაწესებულ ზედა ზღვარს შეესაბამება, არამედ იმასაც, რომ ტანკერს არ აღენიშნება „ჩრდილოვანი ფლოტის“ ისეთი ნიშნები, როგორიცაა, მაგალითად, მოქმედი დაზღვევის არქონა, სანქცირებულ სუბიექტებთან თანამშრომლობა ან საზღვაო უსაფრთხოების პროცედურების დარღვევა.
ამ წესების მიუხედავად, 21 მარტს „რინამ“ სკაგენის პორტში საწვავი გადატუმბა „ჩრდილოვანი ფლოტის“ ტანკერ „ფოტუო“-ზე (Fotuo). მომდევნო დღეს, „ფოტუო“-ს საწვავის მარაგები „ზარკონემაც“ შეავსო. ცხრა თვის განმავლობაში, ორივე მათგანმა „ფოტუო“-ზე, ღია ზღვაში, საწვავის გადატუმბვა კიდევ ორჯერ განახორციელა. მაისში, მაღალი რისკის მქონე საზღვაო პრაქტიკის გამო, ევროკავშირმა და გაერთიანებულმა სამეფომ „ფოტუო“ სანქცირებულთა სიას დაამატა.
მართალია, 2023 წელს საერთაშორისო სანქციების ამოქმედების შემდეგ „ფასტ ბანქერინგის“ სავაჭრო ნიშნით მოქმედმა კომპანიებმა საქმიანობა, როგორც ჩანს, შეწყვიტეს, მაგრამ ერთობლივმა ჟურნალისტურმა გამოძიებამ დაადგინა, რომ საწვავგასამართი გემები ბალტიის ზღვაში კვლავ აქტიურობენ და მათ ახალ ოფიციალურ მფლობელებს საბუნკერო საწვავის ბალტიისპირელ ბიზნესმენებთან ისევ აქვთ კავშირები.
https://news.err.ee/1609840713/estonian-company-covertly-refueling-russia-s-shadow-fleet-vessels