სამი გავლენიანი ბიზნესმენი – ორი ამერიკელი და ერთი რუსი – გასულ თვეს მაიამიში ლეპტოპს დასცქეროდა, ვითომდა იმისთვის, რომ რუსეთის უკრაინასთან ხანგრძლივი და მომაკვდინებელი ომის დასრულების გეგმა შეედგინათ, მაგრამ მათი პროექტი სინამდვილეში ბევრად შორს მიდიოდა, – წერს ამერიკული გაზეთი The Wall Street Journal-ი ინფორმირებულ წყაროებზე დაყრდნობით.
„ისინი კონფიდენციალურად ადგენდნენ რუსეთის 2 ტრილიონი დოლარის ეკონომიკის იზოლაციიდან გამოსვლის გზას – ამერიკული ბიზნესები კი პირველები იქნებოდნენ, რომლებიც ევროპელ კონკურენტებს მოგების მიღებაში დაასწრებდნენ. თავის მამულში, სტივ უიტკოფი, მილიარდერი დეველოპერი, რომელიც აშშ-ის პრეზიდენტის სპეციალურ წარმომადგენლად იქცა, მასპინძლობდა კირილ დმიტრიევს, ვლადიმირ პუტინის წარმომადგენელს, რომელმაც ძირითადად ჩამოაყალიბა ის დოკუმენტი, რომელსაც ისინი მონიტორზე ასწორებდნენ. მათ ასევე შეუერთდა ჯარედ კუშნერი, აშშ-ის პრეზიდენტის სიძე“, – წერს The Wall Street Journal-ი.
დმიტრიევი აქტიურად უწევდა მხარდაჭერას გეგმას, რომლის მიხედვითაც, ამერიკულ კომპანიებს შეეძლოთ გამოყენებინათ რუსეთის ცენტრალური ბანკის დაახლოებით $300 მილიარდის აქტივი, რომელიც ევროპაშია გაყინული, აშშ-რუსეთის საინვესტიციო პროექტებისა და აშშ-ის ხელმძღვანელობით უკრაინის აღდგენისთვის. ამერიკული და რუსული კომპანიები შეძლებდნენ გაერთიანებას, რათა არქტიკაში არსებული მინერალური სიმდიდრე აეთვისებინათ.
„უსაფრთხოების სფეროში დასავლეთის წარმომადგენლების თქმით, კრემლისთვის მაიამის მოლაპარაკებები იყო სტრატეგიის კულმინაცია, რომელიც ტრამპის ინაუგურაციამდე იყო შემუშავებული. ამ სტრატეგიის მიზანი იყო აშშ-ის ეროვნული უსაფრთხოების ტრადიციული აპარატის გვერდის ავლა და ადმინისტრაციის დარწმუნება, რომ რუსეთი განეხილათ არა როგორც სამხედრო საფრთხე, არამედ როგორც უხვი შესაძლებლობების ქვეყანა. მილიარდობით დოლარის იშვიათი წიაღისეულისა და ენერგეტიკული გარიგებების შეთავაზებით, მოსკოვს შეეძლო ევროპის ეკონომიკური რუკის შეცვლა – ამავდროულად კი ამერიკასა და მის ტრადიციულ მოკავშირეებს შორის განხეთქილების გაღვივება“, – ნათქვამია სტატიაში.
დმიტრიევმა, რომელიც Goldman Sachs-ის კურსდამთავრებულია, პარტნიორები იპოვა უიტკოფისა და კუშნერის სახით.
ეს ორი ბიზნესმენი იზიარებდა პრეზიდენტ ტრამპის დიდი ხნის მიდგომას გეოპოლიტიკისადმი. თუ დიპლომატების თაობები აღმოსავლეთ ევროპის პოსტსაბჭოთა გამოწვევებს გორდიას კვანძად მიიჩნევდნენ, რომელიც საგულდაგულოდ უნდა გახსნილიყო, პრეზიდენტი მარტივ გამოსავალს ხედავდა – საზღვრები ნაკლებად მნიშვნელოვანია, ვიდრე ბიზნესი.
„რუსეთს აქვს ამდენი უზარმაზარი რესურსი, მიწის უზარმაზარი სივრცეები. თუ ამ ყველაფერს გავაკეთებთ და ყველა წარმატებული იქნება, ყველა ამის ნაწილი გახდება და ყველასთვის დადებითი მხარე იქნება, ეს, ბუნებრივია, მომავალი კონფლიქტების თავიდან აცილების ერთგვარი ბარიერი იქნება. რადგან ყველა წარმატებული იქნება“, – განუცხადა უიტკოფმა The Wall Street Journal-ს და ვრცლად აღწერა თავისი იმედები, რომ რუსეთი, უკრაინა და ამერიკა ყველანი ბიზნესპარტნიორები გახდებოდნენ.
როდესაც 28-პუნქტიანი გეგმის ვერსია ამ თვის დასაწყისში გავრცელდა, მან დაუყოვნებლივ გამოიწვია პროტესტი. ევროპისა და უკრაინის ლიდერები ჩიოდნენ, რომ ის ძირითადად რუსეთის საკითხებს ასახავდა და კიევის თითქმის ყველა წითელი ხაზი გადაკვეთილი იყო. მათ შვება არც მაშინ უგრძნიათ, როცა ადმინისტრაციის წარმომადგენლებმა ისინი დაარწმუნეს, რომ გეგმა არ იყო საბოლოოდ დამტკიცებული, რადგან შეშფოთებულები იყვნენ, რომ რუსეთი – ევროპის საზღვრების ძალადობრივი გადახედვის შემდეგ – კომერციული შესაძლებლობებით დაჯილდოვდებოდა.
პოლონეთის პრემიერ-მინისტრმა, დონალდ ტუსკმა განაცხადა: „ჩვენ ვიცით, რომ საქმე მშვიდობას არ ეხება. საქმე ბიზნესს ეხება“.
ტრამპის თეთრი სახლის ბევრი წარმომადგენლისთვის ბიზნესისა და გეოპოლიტიკის ასეთი შერევა ხარვეზი კი არა, მახასიათებელია. პრეზიდენტის ძირითადი მრჩევლები ხედავენ შესაძლებლობას, რომ ამერიკელმა ინვესტორებმა ახალ ომისშემდგომ რუსეთში მომგებიანი გარიგებები დადონ და მშვიდობის კომერციული გარანტორები გახდნენ.
უიტკოფთან და კუშნერთან საუბრებში რუსეთმა მკაფიოდ განაცხადა, რომ მას ურჩევნია, ამერიკული ბიზნესები ჩაერთონ და არა ევროპული სახელმწიფოების კონკურენტები, რომელთა ლიდერებმაც „ბევრი უარყოფითი რამე თქვეს“ სამშვიდობო ძალისხმევის შესახებ.
ისტორიისთვის კითხვა იქნება, პუტინმა ეს მიდგომა ომის დასრულების ინტერესებიდან გამომდინარე გამოიყენა თუ აშშ-ის დამშვიდების ხრიკად, კონფლიქტის გაჭიანურების პარალელურად.
ერთი ნიშანი იმისა, რომ პუტინი შესაძლოა სერიოზულად იყოს განწყობილი, არის ის, რომ მისმა ზოგიერთმა ყველაზე სანდო მეგობარმა, სანქცირებულმა მილიარდერებმა – გენადი ტიმჩენკომ, იური კოვალჩუკმა და ძმებმა როტენბერგმა – გაგზავნეს წარმომადგენლები, რათა ფარულად შეხვედროდნენ ამერიკულ კომპანიებს იშვიათი წიაღისეულის მოპოვებისა და ენერგეტიკული გარიგებების შესასწავლად.
ამ წლის დასაწყისში, Exxon Mobil-ი შეხვდა რუსეთის უმსხვილეს სახელმწიფო ენერგეტიკულ კომპანია როსნეფტს, რათა განეხილათ სახალინის გაზის პროექტში დაბრუნება, თუ მოსკოვი და ვაშინგტონი მწვანე შუქს აუნთებდნენ.
ჯენტრი ბიჩი, დონალდ ტრამპ უმცროსის კოლეჯის მეგობარი და მამამისის საარჩევნო კამპანიის დონორი, მოლაპარაკებებს აწარმოებს რუსეთის არქტიკული გაზის პროექტში წილის შეძენაზე, თუ ის სანქციებისგან გათავისუფლდება. ტრამპის კიდევ ერთმა დონორმა, სტივენ ლინჩმა, წელს 600 000 დოლარი გადაუხადა ტრამპ უმცროსთან დაახლოებულ ლობისტს, რომელიც მას ეხმარება ხაზინის დეპარტამენტის ლიცენზიის მოპოვებაში, რათა რუსული სახელმწიფო საკუთრებაში არსებული კომპანიისგან „ჩრდილოეთის ნაკადი 2“-ის მილსადენი შეიძინოს.
არ არსებობს მტკიცებულება, რომ უიტკოფს, თეთრ სახლს ან კუშნერს ამ ძალისხმევის შესახებ აცნობებდნენ ან რომ ისინი მათ კოორდინაციას უწევენ.
უიტკოფის მოსაზრებებზე ინფორმირებულმა პირმა თქვა, რომ ის დარწმუნებულია, რომ რუსეთთან ნებისმიერი დარეგულირება სარგებელს მოუტანს ამერიკას ფართო მასშტაბით, და არა მხოლოდ ცალკეულ ინვესტორებს.