1 ივნისს, „ღია რუსეთის“ ყოფილმა დირექტორმა ანდრეი პივოვაროვმა, პეტერბურგის აეროპორტ „პულკოვოში“ რეგისტრაცია გაიარა. ის პოლონეთის ავია ხაზების თვითმფრინავში ჩაჯდა და აფრენას დაელოდა. მამაკაცი ვარშავაში მიფრინავდა. თუმცა, მოულოდნელად, ბორტზე რუსული „ეფ-ეს-ბე“-ს თანამშრომლები ავიდნენ და პივოვაროვი უბრალოდ რეისიდან „მოხსნეს“. როგორც ჩანს, ვლადიმერ პუტინს ისე მოეწონა ალექსანდრე ლუკაშენკოს მიერ, ერთი კვირის წინ, ბელარუსი აქტივისტის რომან პროტასევიჩის თვითმფრინავიდან გატაცების სცენარი, რომ იგივე თავის სპეცსამსახურებს გაამეორებინა.
სრული დეჟავიუს განცდას ისიც ქმნის, რომ პროტასევიჩსაც და პივოვაროვსაც მედია და სოციალურ სივრცეებში აქტიური ოპოზიციური პროტესტის გამო სჯიან. ვლადიმერ პუტინი ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ მის ძალაუფლებას არავინ და არაფერი დაემუქროს, სიტყვის და აზრის გამოხატვის თავისუფლების ჩახშობა უკვე საკანონმდებლო დონეზე აიყვანა. ფაქტიურად, ის უკვე თავის მოქალაქეებს უქმნის იგივე პირობებს, რომლებიც საბჭოთა ეპოქაში „ცივი ომის“ დროს ერთგვარი რკინის კედლის აღმართვით მოხდა. ბელარუსის პრეზიდ ენტმა კი გუშინ თავის მოქალაქეებს საზღვარგარეთ მოგზაურობაც კი აუკრძალა, მართალია დროებით, მაგრამ ეს წარმოუდგენელი აკრძალვაც ხომ საბჭოთა ეპოქის გამოძახილია.
რაც შეეხება საზოგადოებრივი ორგანიზაცია „ღია რუსეთის“ ყოფილ დირექტორს პივოვაროვს, ის ჯერ „ეფ-ეს-ბე“-ს განყოფილებაში გადაიყვანეს, შემდეგ კი ეტაპით კრასნოდარში, სადაც მას ბრალი ფედერაციის სსკ-ს 284.1 მუხლით წარუდგინეს. საინტერესოა რას ეხება ეს მუხლი და რა დააშავა ასეთი ამ ადამიანმა. საქმე იმაშია, რომ რუსული კოდექსის ამ მუხლით ახლა არასასურველი ორგანიზაციების საქმიანობა კონტროლდება, იკრძალება და ისჯება. პივოვაროვი კი სწორედ ასეთ არასასურველ ორგანიზაციას ხელმძღვანელობდა. თუმცა, როგორც ირკვევა, ოფიციალურად მას 2020 წლის 29 მაისს სხვისი ფეისბუქ პოსტის გაზიარების გამო სჯიან. როგორც ირკვევა, მაშინ პივოვაროვმა „გაერთიანებული დემოკრატების“ განცხადება გააზიარა სიტყვებით „პირველად ვაკეთებთ პროექტს ერთდროულად 4 რეგიონში. თუ კი გაქვთ საშუალება, ამ პროექტს მხარი დაუჭირეთ, ახლა ეს სახსრები გამოყენებული იქნება ბეჭდვით აგიტაციაზე და დოკუმენტების შეგროვებისთვის.“ ახლა რუსი გამომძიებლები ირწმუნებიან, რომ პივოვაროვმა არასასურველი ორგანიზაციის მხარდასაჭერი „აგიტაციური ხასიათის“ ინფორმაცია საჯარო სივრცეში განათავსა.
აღსანიშნავია, რომ ორგანიზაცია „ღია რუსეთმა“, რომელსაც რუსეთში „Открытка”-საც ეძახიან ხოლმე, ჯერ კიდევ 27 მაისს განაცხადა თვითლიკვიდაციის, საქმიანობის შეწყვეტისა და რეგიონებში არსებული ფილიალების დახურვის შესახებ. ამის გაკეთება კი იმიტომ მოუწიათ, რომ არასასურველი ორგანიზაციების კანონში ცვლილებები ძალაში შევიდა. კოორდინატორმა ტატიანა უსმანოვამ თავის სოციალურ გვერდზე დაწერა, რომ ეს გადაწყვეტილება „მხარდამჭერების დასაცავად“ მიიღეს.
„ყველა კოორდინატორსა და მხარდამჭერს ციხეში 6 წლით მოხვედრის საფრთხე დაემუქრა. მალე საპარლამენტო არჩევნებია, რეგიონალური არჩევნები: ყველას, ვინც თავის კანდიდატურას დააყენებდა, ციხეში ჩასვამდნენ, ორი აზრი არ არსებობს“-წერდა ტატიანა უსმანოვა. თავად ანდრეი პივოვაროვი თვლიდა, რომ როდესაც ცვლილებები კანონში ოფიციალურად შევიდოდა, „ღია რუსეთის“ აქტივისტებზე ნამდვილი „ნადირობა“ დაიწყებოდა. როგორც ჩანს, მისი წინასწარმეტყველება მყისიერად ახდა და თან ამ „ნადირობის“ ერთ-ერთი პირველი მსხვერპლი თავად აღმოჩნდა.
საინტერესოა, რას გულისხმობს ეს კანონი, რატომ მიიღეს ის რუსეთში და რამხელა საფრთხე ემუქრება ყველა იმ ადამიანს თუ ორგანიზაციას, რომლებსაც არ სურთ „რკინის კედლის“ მიღმა დაბრუნება?
არასასურველი ორგანიზაციების შესახებ კანონი რუსეთში 2015 წელს, ვლადიმერ პუტინის ხელმოწერის შემდეგ მიიღეს. არასასურველად ცნობილ ორგანიზაციებს რუსეთის ტერიტორიაზე საქმიანობა ეკრძალებათ. შესაბამის სიაში შეტანის შემდეგ ასეთი ორგანიზაციის ყველა საბანკო ანგარიში იყინება. ასეთ ორგანიზაციებთან თანამშრომლობა აკრძალულია. ამ კანონის თანახმად, „ასეთებად შეიძლება მიჩნეულ იქნას უცხოური და საერთაშორისო სტრუქტურები, რომლებიც საფრთხეს უქმნიან საკონსტიტუციო წყობის საფუძვლებს, სახელმწიფოს თავდაცვისუნარიანობას და უსაფრთხოებას“. იმ ორგანიზაციებს, რომლებიც ამ კანონის მოქმედების ქვეშ ექცევიან, აკრძალული აქვთ რუსეთში წარმომადგენლობების გახსნა, რაიმე საჯარო ღონისძიებების გამართვა, მათ ანგარიშები იყინება, ხოლო თანამშრომლები შესაძლოა სამართლებრივი პასუხისმგებლობას დაექვემდებარონ. ანდრეი პივოვაროვის დაჭერის წინ მიღებული ცვლილებებით კი, თუ კი აქამდე ადამიანი წლის განმავლობაში ორჯერ მოექცეოდა ამ მუხლით ადმინისტრაციული პასუხისმგებლობის ქვეშ, მის მიმართ შემდეგ იწყებოდა სისხლის სამართლებრივი დევნა, რაც 6 წლამდე თავისუფლების აღკვეთას გულისხმობს. კანონში ახალი შესწორებების შეტანით კი, სისხლის სამართლებრივი დევნა უკვე ადმინისტრაციული მუხლის პირველივე გამოყენების შემდეგ დგება. ასევე, არასასურველი ორგანიზაციის ხელმძღვანელობის წინააღმდეგ სისხლის სამართლებრივი დევნა პირველივე ჯერზე დაიწყება, და ის 6 წლამდე თავისუფლებას აღკვეთას ითვალისწინებს. ასევე, რუსეთის გენერალურ პროკურატურას შეუძლია აღიაროს არასასურველად ნებისმიერი ის უცხოური კომპანია, რომელიც რუსეთში არსებულ რომელიმე არასასურველ ორგანიზაციასთან ერთად რაიმე ფინანსურ ოპერაციაში მონაწილეობს.
დღეს ანდრეი პივოვაროვს, პირველი მაისის რაიონულმა სასამართლომ 2 თვით თავისუფლების აღკვეთა შეუფარდა. თავად დაკავებული ფიქრობს, რომ ერთადერთი მიზეზი მისი დევნისა, ეს რუსეთში მოახლოებული არჩევნებია. იმის გათვალისწინებით, რომ ცოტა ხნის წინ ალექსეი ნავალნის ორგანიზაციასაც მოუწია რეგიონალური შტაბების დახურვა. კრემლმა ნავალნის ორგანიზაცია ექსტრემისტული და ტერორისტული ორგანიზაციების სიაში შეიყვანა. თავად ალექსეი ნავალნის მდგომარეობა კი ყველასთვის კარგად არის ცნობილი.
ფაქტია, რომ ვლადიმერ პუტინი თავისი სპეცსამსახურებით, არმიით, კანონმდებლებით და სხვა სახელმწიფო რესურსებით სჯის და დევნის ადამიანებს ფეისბუქ პოსტების, გაზიარებების, განცხადებების და თავისუფალი აზრის ნებისმიერი გამოხატვის გამო. და აბსოლუტურად ლოგიკურად ჟღერს „ღია რუსეთის“ ყოფილი კოორდინატორის ტატიანა უსმანოვას შეფასებაც-„ეს არის სრული სიგიჟე და ადამიანის უფლებების ფეხებზე დაკიდება“.
ლეილა გორდაძე