2,5 წელზე მეტი გავიდა მას შემდეგ, რაც რუსეთმა უკრაინაში სრულმასშტაბიანი შეჭრა განახორციელა. აგრესორი ქვეყნის წინააღმდეგ ევროკავშირმა უკვე სანქციების 14 პაკეტი შემოიღო.
სანქცირებული საქონლის სია მუდმივად იზრდება, მაგრამ ლატვია-რუსეთის საზღვარზე მომლოდინე სატვირთო მანქანების რიგები არ მცირდება. „ლატვიის რადიოს“ ცნობით, ამჟამად მოქმედი ორი სასაზღვრო-გამშვები პუნქტიდან თითოეულთან ათასზე მეტი სატვირთო მანქანაა თავმოყრილი.
ტერეჰოვას საბაჟო პუნქტის მთავარი საბაჟო ინსპექტორის მოადგილე, ირინა გოლუბოვა ამბობს: „საერთაშორისო სანქციების გვერდის ავლის მიზნით განხორციელებული მიზანმიმართული ქმედებებისთვის, წელს უკვე დაახლოებით 25 სისხლის სამართლის საქმე აღიძრა“.
„ლატვიის რადიოს“ მისვლისას, ტერეჰოვას სასაზღვრო-გამშვებ პუნქტთან, რუსეთში შესვლის მსურველთა რიგში, 1020 სატვირთო მანქანა იდგა.
აქ არის ორი ავტოსადგომი, რომელთაგან თითოეულზე 200 სატვირთო მანქანაა პარკირებული, მაგრამ მანქანების უმეტესობა თავის რიგს გზის პირას ელოდება. რიგში ჩადგომისას, მძღოლები იღებენ კუპონს და იციან, დაახლოებით რამდენი ხანი მოუწევთ ლოდინი. ამიტომ, ხშირად, ისინი ტვირთს საზღვართან ტოვებენ და რამდენიმე დღის მერე ბრუნდებიან.
რუსეთთან საზღვარს დღეში საშუალოდ 170-მდე სატვირთო მანქანა კვეთს. „ომის დაწყების შემდეგ, ეს მაჩვენებელი, სანქციების კონტროლის გამო, მნიშვნელოვნად შემცირდა, რადგან დოკუმენტების კონტროლზე ახლა გაცილებით მეტ დროს ვხარჯავთ და მძღოლებმა ეს უნდა გაითვალისწინონ“.
ლატვიის სახელმწიფო შემოსავლების სამსახურის (VID) საბაჟო დეპარტამენტის დირექტორის მოადგილე, სანდრა კარკლინია-ადმინე ამბობს, რომ ლატვია-რუსეთის საზღვარზე რიგების გაზრდის ან შემცირების მიზეზები ამჟამად ბუნდოვანია.
„ადრე რიგების პროგნოზირება შეგვეძლო. მაგალითად, ვიცოდით, რომ ახალ წლამდე უზარმაზარი რიგები იქნებოდა, ახალი წლის შემდეგ კი მდგომარეობა ჩვეულ კალაპოტში ჩადგებოდა. ახლა პროგნოზირების აბსოლუტურად არანაირი შესაძლებლობა არ გვაქვს“, – აღიარა მან.
ყირგიზი მძღოლი კურმანბეკოვი, უკვე სამი დღეა, ტერეჰოვაში საზღვრის გადაკვეთის მოლოდინშია. მისი ვარაუდით, კიდევ 8-9 დღე მოუწევს აქ დგომა, მისი კოლეგა კი, ბოლო რეისის დროს, რიგში 15 დღე იდგა. კურმანბეკოვს ლიეტუვადან მეორადი მანქანების სათადარიგო ნაწილები მოაქვს, რომლებიც, მისი თქმით, რუსეთის გავლით ყირგიზეთში ტრანზიტით გადის.
გრებნევას სასაზღვრო-გამშვებ პუნქტზეც რუსეთში გამგზავრებას უამრავი, დაახლოებით 1000 სატვირთო მანქანა ელოდება. ტერეჰოვასგან განსხვავებით, აქ პარკირების დამატებითი ზონა არ არსებობს. ამიტომ, მთელი ტვირთი, ფაქტობრივად, გზაზეა განთავსებული და არის დღეები, როცა რიგი 20 კილომეტრზეა გაჭიმული.
„ჩვენ ახლახან ჩამოვედით, დაახლოებით 10 დღე მოგვიწევს დგომა. გზაზე ვართ გაჩერებულები, აქ ყავის დასალევად და საკვების საყიდლად მოვედით“, – ამბობს სერბეთიდან ჩამოსული მოგზაური, რომელსაც „ლატვიის რადიო“ სასაზღვრო პუნქტთან ახლოს მდებარე ქალაქ კარსავაში ესაუბრა.
საზღვარზე დიდხანს დგომის გამო, არა მხოლოდ საერთაშორისო მარშრუტების მძღოლები, არამედ ადგილობრივი მოსახლეობაც უკმაყოფილოა, რადგან ქალაქსა და მის შემოგარენში უამრავი სატვირთო მანქანების პარკირება ხდება. თუმცა, მოსახლეობის უმეტესობა გადამზიდავებს თანაუგრძნობს. ელექტრონული რიგის სისტემა დამუშავების პროცესშია, მაგრამ ჯერ არ არის დანერგილი.
ლატვიის ბანკის მიერ ოქტომბერში გამოქვეყნებული მაკროეკონომიკური ანგარიშის მიხედვით, ევროკავშირის ქვეყნები, მთლიანობაში, რუსეთში ყოველთვიურად 2 მილიარდ ევროზე მეტი ღირებულების საქონლის ექსპორტს ახორციელებენ. აგრესორ ქვეყანასთან სასაზღვრო პუნქტების დახურვის საკითხი, როგორც ეს, მაგალითად, ფინეთმა გააკეთა, ამჟამად ლატვიის მთავრობის დღის წესრიგში არ დგას.