საუნივერსიტეტო რეფორმის მიმართულებით უნდა გადაიდგას რადიკალური, პრინციპული ნაბიჯები, რათა მივიღოთ უმაღლესი განათლების თვისებრივად განსხვავებული სისტემა ჩვენს ქვეყანაში, რომელიც თანხვედრაში იქნება თანამედროვე სტანდარტებთან, – ამის შესახებ პრემიერ-მინისტრმა ირაკლი კობახიძემ განათლების რეფორმის პრეზენტაციისას განაცხადა.
მთავრობის მეთაურმა განათლების სისტემაში არსებულ 7 ძირითად გამოწვევაზე ისაუბრა, რომელთა საფუძველზე რეფორმის ძირითადი ამოცანები განისაზღვრა და აღნიშნა, რომ დოკუმენტი საბოლოო სახეს საჯარო განხილვების შემდეგ მიიღებს.
„გვაქვს ძალიან ამბიციური მიზნები – ჩვენს ქვეყანას აქვს ძალიან მდიდარი საუნივერსიტეტო, აკადემიური ტრადიციები, რომელსაც აქვს მრავალსაუკუნოვანი ისტორია. ჩვენ ვართ იყალთოსა და გელათის აკადემიების ქვეყანა, ჯერ კიდევ საუკუნეების წინ საფუძველი ჩაეყარა აკადემიურ განათლებას ჩვენს ქვეყანაში. რაც შეეხება თანამედროვე განათლების სისტემას, მისი განვითარება დაიწყო დაახლოებით 1 საუკუნის წინ, როდესაც დაფუძნდა თბილისის სახელმწიფო უნივერსიტეტი და ამას მოჰყვა შემდეგ საუნივერსიტეტო სისტემის განვითარება. საბჭოთა პერიოდშიც იყო საკმაოდ ინტენსიური აღმავლობის პერიოდი ჩვენი განათლების სისტემისთვის. მაშინ დაფუძნდა როგორც სახელმწიფო სამედიცინო უნივერსიტეტი, ტექნიკური უნივერსიტეტი, ისე სხვა, მათ შორის, რეგიონული უნივერსიტეტები, თუმცა 90-იანმა წლებმა ძალიან მძიმე კვალი დაატყო განათლების სისტემის მდგომარეობას ჩვენს ქვეყანაში. იყო ეკონომიკური კრიზისი, ამან გამოიწვია კრიზისი ყველა მიმართულებით და მაშინ სერიოზული პრობლემები შეექმნა ჩვენს ქვეყანაში მთლიანად განათლების სისტემას და მათ შორის, უმაღლესი განათლების სისტემას. ჩვენ გვინდა ამ მდგომარეობის გამოსწორება და ამისთვის, ვფიქრობთ, უნდა გადაიდგას რადიკალური, პრინციპული ნაბიჯები, რათა მივიღოთ უმაღლესი განათლების თვისებრივად განსხვავებული სისტემა ჩვენს ქვეყანაში, რომელიც თანხვედრაში იქნება თანამედროვე სტანდარტებთან,“ – განაცხადა ირაკლი კობახიძემ.
პრემიერმა განათლების სისტემის უმთავრეს გამოწვევებად დაასახელა – ჭარბი გეოგრაფიული კონცენტრაცია; აკადემიური რესურსების ირაციონალური გამოყენება და უნივერსიტეტებში სწავლების ხარისხის უთანაბრობა; უსისტემო საკადრო პოლიტიკა; სუსტი კავშირი სწავლებასა და კვლევას შორის, ასევე თანამედროვე სტანდარტების, სასწავლო პროგრამებისა და სახელმძღვანელოების დეფიციტი; სუსტი კავშირი უმაღლესი განათლების პრიორიტეტებსა და შრომის ბაზრის მოთხოვნებს შორის; გაუმართავი დაფინანსების სისტემა და სახელმწიფო უნივერსიტეტების გაუმართავი ინფრასტრუქტურა.
ირაკლი კობახიძემ აღნიშნა, რომ თითოეულ მიმართულებას სახელმწიფოს რეაგირება სჭირდება და გამოწვევების საფუძველზე განსაზღვრულ ძირითად ამოცანებზე ისაუბრა.
მთავრობის მეთაურის შეფასებით, რეფორმის კონცეფცია ორიენტირებული უნდა იყოს უმაღლესი განათლების სისტემის გეოგრაფიულ დეკონცენტრაციაზე; ასევე აუცილებელია რესურსების ოპტიმიზაცია და უნივერსიტეტებში სწავლების ხარისხის გათანაბრება.
რაც შეეხება სწავლების ხანგრძლივობას, პრემიერის თქმით, ჩატარებული ანალიზის საფუძველზე, შესაძლებელია, გამონაკლისი სპეციალობების გარდა, დაინერგოს 3+1 სისტემა, სადაც 3 წელი დაეთმობა ბაკალავრიატს და 1 წელი დაეთმობა მაგისტრატურას. ამასთან, განათლების სამინისტრო მუშაობს რეფორმაზე, რომლის თანახმად სკოლები 11-წლიან სასწავლო პროგრამაზე უნდა გადავიდნენ.
როგორც ირაკლი კობახიძემ აღნიშნა, სახელმწიფო უფრო მკაცრად იზრუნებს სასწავლო პროგრამების შინაარსის და ხარისხის მოწესრიგებაზე, ასევე მოწესრიგდება პროფესორ-მასწავლებლების ანაზღაურების სისტემა.
„უნივერსიტეტებში ძირითად ბირთვს უნდა შეადგენდნენ სრულ განაკვეთზე მომუშავე პროფესორ-მასწავლებლები. ყველა მიმართულებას უნდა ჰყავდეს ერთი ლიდერი, ერთი ხელმძღვანელი, ერთი სრული პროფესორი, რომელთან ერთადაც იმუშავებს 2-3 ასოცირებული პროფესორი და 10-ზე მეტი ასისტენტ-პროფესორი და სწორედ ასე უნდა ჩამოყალიბდეს უნივერსიტეტებში პროფესორ-მასწავლებელთა ძირითადი ბირთვი. ეს პროცესი მოგცემს ჩვენ მათ შორის უკეთესი პირობების შექმნის შესაძლებლობას პროფესორ-მასწავლებლებისთვის. დღეს თუ საშუალო ანაზღაურება არის 2 ათასი ლარი, უმაღლესი რანგის პროფესორ-მასწავლებლებისთვის ვფიქრობთ, რომ სრულ განაკვეთზე მომუშავე სრული პროფესორის მინიმალური ანაზღაურება უნდა იყოს 10 ათასი ლარი, რასაც უნდა დაემატოს ჰონორარები, რასაც პროფესორები მიიღებენ სხვადასხვა საქმიანობისთვის, როგორიც არის სახელმძღვანელოების მომზადება, სტატიების მომზადება და ა.შ. ეს ყველაფერი უზრუნველყოფს ხარისხის თვისებრივად ამაღლებას უმაღლესი განათლების სისტემაში“, – განაცხადა პრემიერ-მინისტრმა.
მთავრობის მეთაურმა რეფორმის ძირითად ამოცანებად ასევე სწავლებასა და კვლევას შორის კავშირის გაძლიერება, თანამედროვე სტანდარტების სასწავლო პროგრამებისა და სახელმძღვანელოების მომზადება და შრომის ბაზრის ანალიზი დაასახელა.
ირაკლი კობახიძემ ასევე ისაუბრა საუნივერსიტეტო ინფრასტრუქტურის მოწესრიგების მიმართულებით არსებულ ამბიციურ გეგმებზე და აღნიშნა, რომ სამთავრობო გუნდი მობილიზებულია, რათა განათლების რეფორმის კონცეფციის თითოეული ამოცანა პირნათლად შესრულდეს.
პრემიერ-მინისტრმა კონცეფციის პრეზენტაციის შემდეგ ახალგაზრდების კითხვებს უპასუხა.
