ჩემო საყვარელო ქართველებო, დიდი მადლობა!
“ჩვენს მოსანახულებლად მოსული ადამიანები მუდმივად გვეკითხებიან, რა ხდება აფხაზეთში? – აქედან კიდევ იმდენად არ ჩანს, რაც იქ ხდება, მაგრამ ყველაზე ცუდი ის არის, რომ ჩვენ ამ ყველაფერს შეჩვეულები ვართ. კრიმინალი, ყაჩაღობა, ნარკომანია, ვირუსული ინფექციები, განათლების დაბალი დონე, – ეს არის ჩვენი ახალგაზრდობის ყოფა, რომელსაც ვერ ვცვლით. მათ არ უნახავთ სხვა რეალობა, არც აქვთ მოთხოვნა”, – ამბობს თბილისის ერთ-ერთ კლინიკაში, შვილებთან ერთად ჩამოსული აფხაზი ქალბატონი. მისივე თქმით, აქ მეუღლის მამიდა ცხოვრობს და უკვე ფიქრობს, რომ შვილებს სწავლა თბილისში გააგრძელებინოს…
ვერა, სოხუმელი აფხაზი:
– შვილების თბილისის რომელიმე სკოლაში გადმოყვანის შესახებ უკვე ვესაუბრე მეუღლეს. ერთადერთი, ოჯახის სხვა წევრების, ჩემი და-ძმისა და მათი მეუღლეების, ასევე, სხვა ახლობლების დარდი მაქვს. იქ ყველა ერთმანეთს იცნობს და ანგარიშს უწევს. რაღაცნაირად, კოლექტიურად ვცხოვრობთ, – ერთმანეთის რიდითა და ხათრით. მოსაზრება – “ხალხი რას იტყვის”, – ძალიან მნიშვნელოვანია ჩვენთვის. მით უფრო, რომ ჩემი მამამთილი 90-იან წლებში დაიღუპა.
– იბრძოდა?
– არა, მაღაზიიდან შინ ველოსიპედით ბრუნდებოდა, პურზე იყო წასული და ორმხრივ სროლებში მოჰყვა. მაშინ ჩემი მეუღლე და მაზლები პატარები იყვნენ. ძნელი გასარკვევი იყო, ქართველის ტყვია მოხვდა ჩემი მეუღლის მამას თუ აფხაზის, მაგრამ სხვადასხვა ფაქტორის გამო, ქართველების მიმართ მტრული დამოკიდებულება მაინც იყო. ამ ფონზე კი, თბილისში, თუნდაც სამკურნალოდ წამოსვლა დიდი რისკი გახლდათ. ვიღაცებმა ეროვნულ ღირსებებზე დაგვიწყეს საუბარი, თუმცა, როდესაც გაიგეს, რომ ძალიან მძიმე მდგომარეობა გვქონდა, გაჩუმდნენ. დიდი მადლობელი ვარ იქაური ქართველის, რომელმაც ძალზე იაქტიურა და საერთო აფხაზ მეზობლებს ჩემი სათქმელი გაბედულად უთხრა. საქმე ის არის, რომ მხოლოდ მეუღლეს კი არა, შვილსაც აქვს ჯანმრთელობის პრობლემა, – ეპილეფსიური ფონი. აფხაზეთში პედიატრებმა ვერაფერი გაუგეს. მოსკოვში მკურნალობის თანხა ჩვენ არ გვაქვს. ამიტომ ვარჩიეთ თბილისი… ძალიან ვნერვიულობდით.
– ომის შემდეგ თბილისში პირველად ჩამოხვედით?
– დიახ, მანამდე რაღაცები გავარკვიეთ. აქ მეუღლის ნათესავები გვყავს და მათგან ვიცოდით აქაურ სიტუაციაზე. სოციალურ ქსელებში ვნახულობდით თბილისისა და სხვა ქალაქების ფოტოებს და ვიცოდით, რომ ბევრი რამ შეიცვალა, მაგრამ ასეთ ვითარებას მაინც არ ველოდით… ჯანდაცვის სფეროში მომსახურების მხრივ, საქართველო რუსეთზე ბევრად წინ არის. აქ ისე შეგვხვდნენ, როგორც დიდი ხნის უნახავ ახლობლებს. რამდენიმე დღე მეუღლის ნათესავებთან ვიყავით, შემდეგ კი, აფხაზეთის ჯანდაცვის სამინისტრომ (გულისხმობს ა/რ ჯანდაცვის სამინისტროს) იზრუნა და სასტუმროს ტიპის საცხოვრებელში მოგვათავსა, სადაც ყველანაირი კომფორტია. ბავშვებს აქაურობა ძალიან მოსწონთ.
– მეუღლეს რა აწუხებს?
– ჩ ჰეპატიტის გართულებული ფორმა ჰქონდა. მაღალი სიცხეებითა და მკვეთრად გამოხატული სისუსტით… ეს ჩვენ ვუშველეთ თავს და ვიპოვეთ გამოსავალი, თორემ ამ დაავადებამ ასობით ადამიანს მოუსწრაფა სიცოცხლე. სხვათა შორის, თბილისში ჩამოსვლის იდეა, თავად სოხუმელმა ექიმმა მოგვაწოდა, – მოეშვით სისულელეებს და ხვალვე წადით თბილისში, მათ ამიერკავკასიაში საუკეთესო სამედიცინო მომსახურება აქვთო… ბევრი არ გვიფიქრია. მით უფრო, რომ ბავშვის ჯანმრთელობის მდგომარეობაც სავალალო იყო. ასე რომ, როგორც ვატყობთ, ხშირად მოგვიწევს აქეთ გადმოსვლა. არადა, ახლა მიმოსვლას ართულებენ, რუსულმა და აფხაზურმა მხარეებმა გადაწყვიტეს, რომ ენგურის ხიდზე, მხოლოდ ორი “საკონტროლო გამშვები” პუნქტი იმუშავებს, რაც შექმნის რიგებს და გაართულებს მიმოსვლას. ასე რომ, ვფიქრობ, მე და ჩემი მეუღლე თბილისში გადმოსვლასთან დაკავშირებით საერთო პოზიციამდე მივალთ…
– როგორ ფიქრობთ, ამას თქვენი ოჯახი როგორ შეხვდება?
– მე ჩემი ოჯახის კეთილდღეობაზე ვზრუნავ და ამას ვერავინ ამიკრძალავს. სანამ აფხაზეთში პოლიტიკოსები და მათი მომხრეები ძალაუფლებისთვის იბრძვიან, მოსახლეობა შიდსმა და ჩ ჰეპატიტმა გაანახევრა. ისედაც ცოტანი ვართ და თუ ასე გაგრძელდა, 50 წელში თითზე ჩამოსათვლელი დავრჩებით. სიმართლე გითხრათ, აქ ჩამოსვლის შემდეგ მივხვდი, რამდენი რამ აკლიათ ჩემს შვილებს და აფხაზეთში მცხოვრებ ბავშვებს… ახლა იქიდან ძალიან ბევრი გვწერს და ამა თუ იმ საკითხის დაზუსტებას გვთხოვს, – ვიცი, რომ რამდენიმე უკვე ემზადება ჩამოსასვლელად…
აფხაზეთში ჯანდაცვის მხრივ რომ მძიმე მდგომარეობაა, ეს მათ მიერ წარმოებულ სტატისტიკასაც ეტყობა, – საქმე მხოლოდ ჩ ჰეპატიტში არ არის, უკვე წლებია, აფხაზი მოსახლეობა შიდსის ვირუსს ებრძვის, რომელიც ყოველწლიურად, სულ უფრო მეტ ადამიანში ვლინდება…
2016 წელს სოხუმის შიდსის ლაბორატორიაში ვირუსით ინფიცირების 1.100 შემთხვევა დაფიქსირდა. ამის შესახებ, დე ფაქტო აფხაზეთის რესპუბლიკის ვენეროლოგიური დისპანსერის ექიმმა ლუდმილა ავიძბამ განაცხადა. მისი მონაცემებით, 15 წლის განმავლობაში, შიდსის ვირუსით 200 ადამიანი გარდაიცვალა. რეგიონში, უფრო ზუსტი სტატისტიკა არ არსებობს, რადგან ინფიცირებული პაციენტების დიდი ნაწილი აღრიცხვაზე საერთოდ არ იმყოფებოდა.
ყოველთვიურად, ცენტრში 10-მდე აივ-ინფექციით დაავადებული პაციენტი ფიქსირდება. ბოლო მონაცემებით, ეს ციფრი 400-მდეა, მათ შორის, არიან ბავშვები და ფეხმძიმე ქალებიც… ყველა მათგანი სპეციალური მკურნალობის კურსს გადის. მედიკამენტი ვირუსს არ ანადგურებს, მაგრამ მის პროგრესირებას ბლოკავს. მედიკამენტები სოხუმის დისპანსერს შიდსთან ბრძოლის მსოფლიო ფონდიდან მიეწოდება…
რამდენიმე წლის წინ, აფხაზეთის დე ფაქტო ხელმძღვანელობისა და რუსეთის გადაწყვეტილებით, აფხაზეთმა სანქტ-პეტერბურგის სამედიცინო კვლევით ცენტრთან ხელი მოაწერა შეთანხმებას, რომლის ფარგლებშიც, აფხაზი პაციენტების სამედიცინო მომსახურებისა და აფხაზი ექიმების კვალიფიკაციის ამაღლების მიზნით, კლინიკასთან თანამშრომლობა იგეგმებოდა.
აფხაზ “კოლეგებთან” შეხვედრისას, რუსეთის ჯანდაცვის სამინისტროს წარმომადგენელმა, ანატოლი გულინმა განაცხადა, რომ “ასლამაზოვის სახელობის მრავალპროფილური ცენტრი”, მხოლოდ რუსეთში კი არა, მთელ მსოფლიოში ერთ-ერთი საუკეთესო იყო და იქ ჩატარებულ კვლევებს, საერთაშორისო მნიშვნელობა ჰქონდა. მისივე თქმით, “აფხაზეთის მოქალაქეებს” იქ აუცილებელი სამედიცინო დახმარების მიღება უმაღლეს დონეზე შეეძლოთ. მის განცხადებას, აფხაზები ირონიით შეხვდნენ, – მათივე თქმით, ეტყობა, გულინმა არ იცოდა, რომ აფხაზეთში 25 წელია სტაბილური სამსახური არ არსებობს…
ლუიზა შამუგია, აფხაზი:
– რამდენიმე თვეა, კლინიკური მედიცინის სამეცნიერო-კვლევით ინსტიტუტში ვმკურნალობთ… ვიცი, რომ ჩვენამდე აქ ძალიან ბევრმა, რამდენიმე ათასმა აფხაზმა იმკურნალა. მოსმენილი მქონდა, როგორი მაღალი დონის მომსახურება და დამოკიდებულება იყო, მაგრამ მაინც ვღელავდი. აქ ჩემს ძმისშვილს გადმოვყევი, რომელსაც სასწრაფო ოპერაცია ჩაუტარდა… ერთი აფხაზიც დაგვხვდა, რომელსაც თავის ტვინზე გაუკეთდა ოპერაცია, უკვე გამოჯანმრთელდა და სოხუმშიც წავიდა… ჩვენ ჯერ ვერ მივდივართ, თუმცა, მადლობა ღმერთს, – ყველაფერი კარგად დასრულდა. ასევე ჩამოყვანილი მყავს ჩემი პატარა ძმისშვილები, რომელთაც ასევე ჯანმრთელობის პრობლემები ჰქონდათ, მათთვის დიაგნოზის დასმა აფხაზეთში ვერ მოხერხდა. აქაურ სამედიცინო ცენტრში, ეს სწრაფად მოგვიგვარეს და მკურნალობაც დანიშნეს… აქ ნამყოფმა ახლობელმა გვირჩია, ლამის დაგვაძალა თბილისში ან ქუთაისში ჩამოვსულიყავით, თორემ ალბათ, ვერასდროს გავრისკავდით… როდესაც პირველმა ემოციამ გადაგვიარია, ჯანმრთელობის ვითარება სტაბილური გახდა, ქალაქშიც გავისეირნეთ, – თბილისი ძალიან დამსგავსებია ევროპას. დაზაფრულები გადმოვედით ენგურიდან, მაგრამ გარემოს დათვალიერება მაინც მოვახერხეთ, – აქ ყოფნისას ვხვდები, სად დარჩენილა ომის შემდგომი აფხაზეთი… თავიდან, როდესაც აფხაზეთიდან გვეხმიანებოდნენ, თავს ვიკავებდი აქ მიღებული შთაბეჭდილება გამეზიარებინა, მაგრამ ბავშვები ხომ იცით, როგორი გულწრფელები არიან, – აღფრთოვანებული ჰყვებოდნენ აქაურ ამბებს. არაფერს ვამბობ სამედიცინო მომსახურებაზე, – საოცარი სითბო და თანადგომა ვიგრძენი, რასაც ნამდვილად არ ველოდით და შთაბეჭდილების წიგნში ქართულად ჩავწერე კიდეც, რომ მადლობელი ვარ, ამ ყველაფრისთვის…
შთაბეჭდილების წიგნში, აფხაზი პაციენტის მიერ ქართულ ენაზე დაწერილ ტექსტში ვკითხულობთ: “ჩემო საყვარელო ქართველებო, დიდი მადლობა! ჩემო საყვარელო საქართველო, ძალიან მიხარია და მადლობა იმისთვის, რომ ასეთები ხართ… ცხოვრების ბოლომდე მადლიერი ვიქნებით თქვენი. მადლობა ყველაფრისთვის, – თქვენ ჩემს უძვირფასეს ადამიანებს სიცოცხლე და ჯანმრთელობა აჩუქეთ”.
http://gza.ambebi.ge/