“სირიაში 14 წლის მოზარდი, პანკისელი მუხმად ფარეულიძე დაიღუპა, რომლის ოჯახიც სირიაში ჯერ კიდევ 2014 წლიდანაა წასული. ეს უკვე 32 დაღუპულია პანკისიდან სირიის საომარ მოქმედებების დროს. სულ საქართველოს რამდენი მოქალაქეა გარდაცვლილი სირიის ომში ისლამისტების მხარეს ბრძოლისას, ზუსტი რაოდენობა ცნობილი არ არის. სტრატეგიული კვლევების კავკასიური ცენტის უფროსის მამუკა არეშიძის ინფორმაციით, აჭარიდან დაღუპულია ხუთი ადამიანი. ასევე ცნობილია ქვემო ქართლიდან დაღუპული 4 ეთნიკური აზერბაიჯანელიც, მათ შორის 2 ძმა,თუმცა არ გამორიცხავს, რომ აზერბაიჯანელებს შორის ბევრად მეტი გარდაცვლილი იყოს, მაგრამ მალავდნენ“, – წერს გაზეთი „რეზონანსი“ სტატიაში სათაურით, 32-ე მსხვერპლი – სირიაში დაღუპული პანკისელი ბიჭის მამა ბათირაშვილის დაცვის უფროსი ყოფილა.
“როგორც წესი, ქისტები კარგი მებრძოლები არიან და კარგად ჩანან ბრძოლებში. აჭარიდან და ქვემო ქართლიდანაც არიან საბრძოლველად წასულები და დაღუპულებიც, მაგრამ ვინაობას ოჯახები მალავენ. პანკისელების ამბავსაც ვერ გავიგებდით, რომ არა ის ტრადიცია, რომელიც გარდაცვლილზე საპანაშვიდედ კარების გაღებას და სამძიმრის მიღებას გულისხმობს და ამით ხდება ცნობილი. აჭარლებიდან 5-ია დაღუპული, აზერბაიჯანელებიდან ცნობილია მხოლოდ 4, მაგრამ ზუსტი რიცხვი არავინ იცის,”– ამბობს არეშიძე. პანკისის სათემო „რადიო ვეის” ინფორმაციით, ფარეულიძეების ოჯახი სირიაში 2014 წელს წავიდა, მანამდე ისინი პანკისის ხეობის სოფელ ბირკიანში ცხოვრობდნენ. 14 წლის მოზარდის გარდაცვალების შესახებ ინფორმაცია კი 27 დეკემბერს გახდა ცნობილი და დილიდან ახლობლები გარდაცვლილის პაპას უსამძიმრებენ. „სირიაში არიან მუხმად ფარეულიძის მამა – ახმადი, დედა და სამი და-ძმა. ახმად ფარეულიძე ე.წ. „ისლამური სახელმწიფოს” ერთ-ერთი ლიდერის, პანკისელი თარხან ბათირაშვილის დაცვის უფროსი იყო”, – წერს სათემო რადიო დაღუპულის ნათესავებზე დაყრდნობით“, – აღნიშნავს გამოცემა.
“თარხან ბათირაშვილის გარდაცვალების შესახებ ინფორმაცია 2016 წლის ივლისში გავრცელდა, რაც პანკისში მისმა ძმამ და მამამ დაადასტურეს და სამძიმარი მიიღეს. მაშინ ითქვა, რომ სირიაში დაბომბვის დროს დაიჭრა ახმად ფარეულიძეც, მაგრამ გადარჩა. ის დღემდე „ისლამური სახელმწიფოს” რიგებში იბრძვის. პანკისის სათემო რადიოს მონაცემებით, სირიაში საბრძოლო მოქმედებებს უკვე 32 პანკისელი ემსხვერპლა. მათგან 2018 წელს 6 პანკისელი დაიღუპა, მათ შორის ნოემბერში მოკლეს 44 წლის ადამ გუმაშვილი, რომელიც „ისლამური ხალიფატის” ერთ-ერთი გავლენიანი პირი იყო, ე.წ. იუსტიციის მინისტრი. 2017 წელს დაღუპულია 3 პანკისელი; ყველაზე მეტი დაღუპულია 2016 წელს – 11 პანკისელი, მათ შორის „ხალიფატში” ყველაზე გავლენიანი ფიგურა, 30 წლის თარხან ბათირაშვილი; 2015 წელს – 3 პანკისელი; 2014 წელს – 5 პანკისელი, 2013 წელს – 3 და 2012 წელს – 1 პანკისელი. მამუკა არეშიძის თქმით, დაღუპული მოზარდი წლების წინ მამამ წაიყვანა მთელ ოჯახთან ერთად. „მაშინ პატარა ბავშვი იყო, 10 წლის. ახლა იბრძოდა თუ არა, ვერაფერს გეტყვით. თავისი ასაკიდან გამომდინარე, შესაძლოა, სულ ახლახანს დაიწყო საბრძოლო ოპერაციებში მონაწილეობა,“- ამბობს არეშიძე“, – განაგრძობს გამოცემა.
“ექსპერტის ვარაუდით, საქართველოდან, 100-120 ადამიანი იქნება წასული სირიაში საბრძოლველად, თუმცა ზოგიერთ კვლევაში 300-საც ასახელებენ, მაგრამ ამის არ სჯერა, ბოლო წელს კი, მისი ინფორმაციით, არც ერთი საქართველოს მოქალაქე არ წასულა საბრძოლველად და ამის მიზეზი ბევრია – უპირველესი მიზეზი კი ისაა, რომ „ისლამური ხალიფატი” ძალიან დასუსტდა, პოზიციები ბევრგან დათმო და ამის გამო რეკრუტირებას ვეღარ ახერხებს. „ერთ-ერთი ფაქტორი ასევე არის თარხან ბათირაშვილის მკვლელობაც. ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია საქართველოს სპეცსამსახურებისა და შესაბამისი სხვა სტრუქტურების მუშაობაც. ასევე ძალიან მნიშვნელოვანი იყო ის, რომ პანკისის ხეობას ის იყო მთავარი ადამიანი, ვინც ახალგაზრდების სირიაში რეკრუტირებას ახდენდა და ასევე ბევრი აქტივობა განხორციელდა სოციალურ ქსელებში. მნიშვნელოვანი ფაქტორი იყო ისიც, რომ „ისლამურმა ხალიფატმა” ხიბლი დაკარგა მას შემდეგ, რაც მარცხი მარცხზე განიცადა და ამან ძალიან იმუშავა. ასევე ერთ-ერთი ფაქტორია თურქეთის ხელისუფლების აქტივობაც, რომელიც ადრე ამ ადამიანებს თუ საშუალებას აძლევდა გადაადგილებულიყვნენ სირიის მიმართულებით, ახლა საზღვრები ჩაკეტა,”– აღნიშნავს არეშიძე.
კავკასიოლოგი ამბობს, რომ საქართველოდან წლების წინ სირიაში საბრძოლველად წასულთა ნაწილი დღეს სირიასა და ერაყში არ არის, მათ ბრძოლას თავი მიანებეს და საუდის არაბეთში ან სხვა ისლამურ ქვეყანაში წავიდნენ. „გაგიკვირდებათ, მაგრამ ზოგიერთი მათგანი სწავლობს სხვადასხვა რელიგიურ სასწავლებელში. ასევე სწავლობენ იქაურ უნივერსიტეტებში ისტორიულ ფაკულტეტებზეც. საუდის არაბეთში სირიაში მებრძოლს პრობლემები არ ექმნება, იქ მაგგვარი კანონი არ მუშაობს,”- ამბობს არეშიძე“, – დასძენს გამოცემა.
“საგულისხმოა ისიც, რომ სირიიდან დაბრუნებულები არიან საქართველოშიც. მათგან 2015 წელს ორი დააკავეს, თუმცა პანკისში ასევე არიან სხვა დაბრუნებულებიც, მათ შორის ქალებიც, ჯერ კიდევ ერთი წლის წინ ამერიკულმა გამოცემა „ვაშინგტონ პოსტმა” დაწერა, რომ „ისლამური ხალიფატის” მებრძოლები და ასევე სამოქალაქო პირის სტატუსით იქ მომუშავე ადამიანები საქართველოში ბრუნდებიან, დაახლოებით 50 ადამიანია დაბრუნებული და სახელმწიფომ არ იცის, რა უყოს მათ. მაშინ ქართველი ექსპერტები საუბრობდნენ, რომ 50 გაბერილი რიცხვი იყო და დაახლოებით 10-15 ადამიანი იყო დაბრუნებული, თუმცა ამ ადამიანთა შესახებ საუბარს საჯაროდ ყველა გაურბის, რადგან მათ საქართველოს სს კოდექსით პატიმრობა ემუქრებათ“, – წერს სტატიის ავტორი.