ამონარიდი ზაზა სარალიძის ინტერვიუდან – გაზეთი “ალია”
„ჩემი ოჯახი გახდა ნაცების და ქოცების ფეხბურთის ბურთი. თამაშობდნენ და თამაშობენ ჩემი ოჯახით, მისი ემოციებით. ჩემი ოჯახის ტკივილითა და ტრაგედიით თამაშობდნენ ნაცებიც და ქოცებიც, თორემ, მხოლოდ ჩემით რომ ეთამაშათ, კიდევ ხმას არ გავიღებდი. მკვდარი შვილი, მიწაში ჩაწვენილი ჩემი შვილი მილანძღეს და მიგინეს. ის დრო, რომელიც სიმართლის დადგენაში უნდა დამეხარჯა, უნდოდათ, რომ ლანძღვის და გინების მოშველიებაში დამეხარჯა, უნდოდათ ჭაობში ჩავეთრიე.
მე ისედაც გაღიზიანებული ვიყავი, არავინ თქვას, რომ იცის, რას ნიშნავს, რა არის როცა შვილს ასე გიკლავენ – ალბათ, თავიდან ფიქრობ, რომ შენი შვილის მკვლელი სადაც და როდისაც არ უნდა შეგხვდეს – სამაგიეროს გადაუხდი და ყველაფერს გააკეთებ, რომ სიცოცხლეს გამოასალმო – მაგრამ, ჩემი შემთხვევა სხვა იყო – რომ ყოფილიყო ერთი ადამიანი ჩემი შვილის მკვლელი, რომ ყოფილიყო სრულწლოვანი ადამიანი ჩემი შვილის მკვლელი – წამით არ დავფიქრდებოდი, მაგრამ – ამ ტრაგედიაში იმდენს ჰქონდა მონაწილეობა მიღებული, თან ყველა არასრულწლოვანი იყო – მოგიყევი უკვე, ისე იწევდნენ ჩემი შვილის მეგობრები მათზე, რომ პირიქით, მათი და მათი ოჯახების დაცვა მომიწია და დღემდე მიწევს დათუნას მეგობრებისგან და ახლობლებისგან!
მე, ვისაც შეიძლებოდა შური მეძია ჩემი შვილების მკვლელობისთვის, ჩემი შვილის მკვლელების სიცოცხლის დაცვა მიწევდა, სანამ უმოქმედოდ იყო პროკურატურა და შსს, სანამ პროკურატურა და შსს ჩემი შვილის საქმეს თეთრი ძაფით კერავდა.
როგორი დაცინვა იყო, როგორი შეურაცხმყოფელი, რომ ექვსი თვე დასჭირდა პროკურატურას, ნაწილობრივ მაინც დაედასტურებინა ის, რასაც მე ვამბობდი და რის გამოც ყველა გვლანძღავდა, მე ჩემს ოჯახს და ჩემს მკვდარ შვილს.
როგორ გგონიათ, რას ვგრძნობდი? როგორ გგონიათ, მექნებოდა, თუ არა ბოღმა გულში?
როგორ გგონიათ, ჰქონდა მნიშვნელობა, ვინ იდგა ჩემს გვერდით, ნაცი, თუ ქოცი?
ყველას შეეძლო მოსვლა, არავის ვუყურებდი როგორც პოლიტიკოსს, ყველას ვუყურებდი ისე, როგორც ადამიანს, ვუყურებდი, ისინი როგორ მიყურებდნენ, რას ამბობდნენ და როგორ იქცეოდნენ – ამას ყურადღებას არ ვაქცევდი, მაგრამ ვხედავდი და ილექებოდა, თვეების მერე გავაანალიზე.
ახლა რა მინდა?
უკვე აღარაფერი მინდა, იმასაც აღარ აქვს მნიშვნელობა ვინ იჯდება ციხეში და ვინ იქნება გარეთ, ციხეში საკუთარი უსაფრთხოებისთვის ჩასხდნენ, თორემ, ჩემთვის უკვე სულ ერთია, მე მინდა – ბოლოს და ბოლოს ითქვას სიმართლე!
ითქვას სიმართლე!
რომ ადამიანებს, დათუნას ახლობლებს და მეგობრებს გაუჩნდეთ სამართლიანობის განცდა!
ვენდობი თუ არა პროკურატურას?
რატომ უნდა ვენდო? წელიწადნახევარი მატყუებდნენ. როგორ უნდა ვენდო ბრმად და რატომ?
ვუყურებ და ველოდები, პირში ვეუბნები: – როგორ გენდო, როცა შენი სიჩუმის და საქმის შეკერვის გამო, მე და ჩემი ოჯახი გვათრიეს?
ვინმემ იცის, რა გააფუჭეს საქმეში, რამდენი გააფუჭეს და როგორ გააფუჭეს? – არის ეს ჯერ ბოლომდე ცნობილი?
ერთს ვიტყვი, გამოჩნდა ადამიანი, რომელსაც შესაძლებლობაც აქვს დახმარების და სურვილიც – ეს არ არის მხოლოდ სურვილი, მე უკვე ვნახე მისი ქმედებებიც და მინდა განსაკუთრებული მადლობა ვუთხრა მას. ვერ დავასახელებ ვინ არის, ოდესმე, თუ თავად ექნება სურვილი, თავად იტყვის.
რაც შეეხება მიტინგებს – ვუჭერ თუ არა მხარეს მომიტინგეებს?
ჩემზე კარგად ვინმემ იცის, რას გრძნობს იმ გოგონას მშობელი, რომელმაც თვალი დაკარგა? იმ გოგოს, მაკოს მშობელმა, წამით უკვე წარმოიდგინა მისი შვილის სიცოცხლის დასასრული, წამით უკვე წარმოიდგინა და დაუშვა რომ აღარ ჰყავს, წამით უკვე იდგა ჩემს მდგომარეობაში და როგორ შეიძლება, ვთქვა, რომ მინისტრი, რომელმაც ბრძანება გასცა ახალგაზრდებისთვის ესროლათ, უდანაშაულოა? საერთოდ რა საჭირო იყო რეზინის ტყვიები? უფრო ვაჟკაცური არ იქნებოდა, პოლიციას ბოლომდე თავის თავზე აეღო შტურმის მოგერიება? ან მაქსიმუმ წყლის ჭავლი გამოეყენებინა?
გამორიცხულია, გახარიას ბრძანების გარეშე სროლა არ დაიწყებოდა, თუმცა, ვერც იმას ვიტყვი, რომ გახარია უშუალოდ თვალში და თავში სროლის ბრძანებას გასცემდა, რაში აწყობდა ეს?
გახსოვთ სპეცრაზმელი, ზორბა ტანის მამაკაცი, იმ ცნობილ ვიდეოში, დამიზნებით რომ აპირებს სროლას და ხელს აუკრავენ? – ვინ არის იცით ეგ კაცი? ახალაიებმა რომ ოფიცრები აწამეს, ერთ-ერთი იმათთაგანია, 7 ოფიცერი ტალახში ჰყავდათ ჩაგდებული და საზიზღარ პირობებში აწამებდნენ – იქნებ, ამ კაცს პირადი შურისძიება სურდა, იცის ვინმემ?
თუმცა, იმ ფაქტს, რომ მიტინგი იქნა დარბეული, არაფერი შეცვლის და გახარიას გადააყენებენ, თუ არა, მის შვილს ყოველთვის ემახსოვრება, რომ მამამისის ბრძანებით ნასროლმა ტყვიამ, პატარა გოგოს ამოთხარა თვალი და არა აქვს უკვე მნიშვნელობა, ცალკეულმა სპეცრაზმელმა ინიციატივა გამოიჩინა, თუ არა.
ხოდა, რატომ არ მივდივარ აქციაზე.
სანამ სიმართლისთვის ვიბრძოდი, უამრავი ხელის შემშლელი, ხელოვნური ფაქტორი დამახვედრეს წინ – ვინ? – ოცნებამ! – კი და მხოლოდ ოცნებამ? – არა, ნაცებმაც!
რომელს არ ვყავარ იქ მდგომებიდან ნალანძღი? რომელს არ ჰყავს ჩემი შვილი უდიერად მოხსენიებული, ჩემი ოჯახი ფეხქვეშ გათელილი?
იქ რომ მივიდე, აუცილებლად მოვლენ ჩემთან ის ხალხი, ვისაც ჩემი ოჯახი და შვილი ჰყავს ნალანძღი, არ ვიცი, ვისი ნათქვამი რომელი სიტყვა გამახსენდება, ვისი ნათქვამი წინადადება ამომიტივტივდება და შესაძლებელია, თავი ვერ შევიკავო და კონფლიქტი მომივიდეს და არ არის საჭირო, იმ ახალგაზრდების გულწრფელ აქციაზე კონფლიქტი დავუშვა, თუნდაც უმნიშვნელო.
თორემ, მე რომ გახარიას გადაყენებას ვითხოვდი, ეგ როდის იყო?
ახლა არის გადასაყენებელი გახარია? ჩემი შვილის საქმეზე სამხილები რომ გაქრა და განაცხადა საქმე გამოძიებულია, მაშინ არ იყო გადასაყენებელი?
20 ივნისის ღამეს, ჩემს ეზოში პოლიციის არაერთი მანქანა იდგა, აინტერესებდათ, ალბათ, წავიდოდი, თუ არა. არ ვიცი, რას აპირებდნენ, რას იზამდნენ, რომ წავსულიყავი. ჩემი წასვლის კი არ ეშინოდათ, იმის ეშინოდათ, იქ წასულს ის არ მომეყოლა, რასაც ახლა შენ გიყვები და ამ თემაზე ასე დაწვრილებით, აღარასოდეს ვისაუბრებ. მაგრამ, როგორც უკვე ვთქვი, გზა არ დამიტოვეს, ორი გზაა ამ ქვეყანაში, ნაცი და ქოცი და არც ერთმა დაინდო ჩემი შვილი და ჩემი ოჯახი, გვათრიეს და ითამაშეს ჩვენით – ამიტომ არ წავედი აქციაზე, თორემ, სულით და გულით იმ ახალგაზრდების გვერდით ვდგავარ.
თუმცა, სამწუხაროდ, ყველამ კარგად ვიცით, რომ გავრილოვის ჩამოსვლის შესახებ, ორივე მხარემ წინასწარ იცოდა და მთელი ეს ამბავი ტყუილად არ ხდება, სამწუხაროდ, ვფიქრობ, რომ ბევრად უფრო სერიოზული ტრაგედია მოჰყვება ამ ამბავს.
– მაინც? რა?
– ომი, ომი!
– რომელ რეგიონში?
– ყაზბეგს ვფიქრობ და თან ვლოცულობ, ასე არ მოხდეს. მაგრამ, მაქვს გარკვეული სახის ინფორმაცია და გარდა ამისა, გამოცდილებაც გვაქვს ჩვენ, როდის, როგორ განცხადებებს ამბობდნენ ომის დაწყებისას, როგორ იქცეოდნენ, ომის დაწყების წინ! ყოველ დღე ვლოცულობ, მშვიდობისთვის.
რაც შეეხება გახარიას. გახარიამ რაკი კალანდია დაიჭირა, ვინმეს ჰგონია, დამავიწყდა, რაც გააკეთა?
ვინმეს ჰგონია დამავიწყდა როგორ მიმიღო კაბინეტში? როგორ მიქნია თითი?
დამიბარეს სასაუბროდ, იქ იყო კვირიკაშვილი, გახარია და თადუმაძე.
თავიდანვე, პირველივე წინადადებაშივე ვთქვი: მე აქ მოვედი ადამიანურად სასაუბროდ, არ მადარდებს, რომ თქვენ მინისტრები ხართ და მე გლეხი. თუ არ შეგიძლიათ ადამიანურად, ქარაგმების და დემაგოგიის გარეშე საუბარი, მაშინ კამათი მოგვივა, ვიცი და აზრი არა აქვს საუბრის დაწყებას-მეთქი.
დავიწყეთ საუბარი, ვსაუბრობ და მაწყვეტინებს გახარია, მაწყვეტინებს და კვირიკაშვილს ეუბნება – ბატონო მინისტრო, ასე კი არა, ისე იყოო…
რამდენჯერმე განმეორდა ასე, რამდენჯერმე შემაწყვეტინა და გადააკეთა ჩემი ნათქვამი და უცებ თითიც დამიქნია…
მაშინ იმ რანგიდან მიყურებდა, რომ ის მინისტრი იყო და მე გლეხი ვიყავი!
ახლაც იმ რანგიდან მიყურებს იქნებ, მაგრამ, ამჯერად, იძულებული გახდა კალანდია დაეჭირა და ვნახოთ – გააგრძელებს დაპირებულის შესრულებას და მიჰყვება სიმართლეს, თუ ისევ მოინდომებს ჩემს მოტყუებას.
ის რომ კვირიკაშვილი მოვიდა ჩემთან აქციაზე, იყო კაცური ნაბიჯი! მოვიდა, მომისამძიმრა და მითხრა, რომ საქმე შსს-ს დაუბრუნდებოდა და პირდად აიღებდა პასუხისმგებლობას.
რა თქმა უნდა ვიცოდი, რომ შსს-ს რომ დაუბრუნდებოდა საქმე, იმ შსს-ს რომელმაც საქმე თავიდნავე გააყალბა, არაფერი შეიცვლებოდა, რა უნდა შეცვლილიყო?
საქმე ამაში არ იყო, საქმე იმაში იყო, რომ ოცნებიდან ერთადერთი იყო, რომელიც ასე ღიად მოვიდა აქციაზე, მომისამძიმრა და პასუხისმგებლობის აღება მოისურვა იმ საქმეზე, რომელ საქმესაც შეეძლო ის დაეღუპა.
როგორც უკვე ვთქვი, ჩემთვის სულ ერთია პოლიტიკა, ყველა ადამიანს, რომელიც ჩემთან მოდის, ვუყურებ როგორც ადამიანს და ვცდილობ მასში ადამიანობის დანახვას და კვირიკაშვილის ეს ნაბიჯი იყო ჩემთვის კაცური ნაბიჯი.
მერე რა მოხდა?
ბოთლები ესროლეს კვირიკაშვილს.
ვინ ესროლა ბოთლები?
მართალია, გვარამიამ პირდაპირ ეთერში მკითხა, დარწმუნებული ხარ, რომ სუს-ი არ იდგა იმ აქციაზე გადაცმული და იმან არ ესროლა ბოთლიო? – მაგრამ, კი, დარწმუნებული ვარ, რომ ეს არ იყო სუს-ი, რადგან ზუსტად ვიცი, ვინ იყო, ვისი ბრძანები ესროლეს ბოთლები კვირიკაშვილს და გეტყვით… (ეს ინფორმაცია, ვრცლად მომდევნო ნაწილში – თ.კ.).
კვირიკაშვილი მაჩალიკაშვილთანაც კაცურად მოიქცა, როცა დაპირდა მასაც, რომ მის საქმესაც გაეცნობოდა, არც ეს იყო პოპულისტური ნაბიჯი.
ხოდა, რატომ ვერ გაეცნო მაჩალიკაშვილის საქმეს, რატომ ვერ მიადევნა თვალყური პირადად ჩემი შვილის საქმეს? სადაა კვირიკაშვილი?
აღარაა. გაქრა კვირიკაშვილი.
სიმართლის დამალვაში ყველას ხელი ურევია, ყველა რაღაცას ხლართავდა, ყველა რაღაცას მოელოდა.
ერთ უცნაურ ამბავს გიამბობთ, ერთი ადამიანმა, აქციაზე ჩემს გევრდით მყოფი ერთი ადამიანის ხელით გამომიგზავნა, თურმე, ტელეფონი. მართალია, იმ ადამიანმა, ვინც მომიტანა, თავის საჩუქრად გაასაღა და მერე გავიგე, სხვას რომ გამოუტანებია, მაგრამ, ამას აღარ აქვს მნიშვნელობა!
ხშირად ვტეხავდი გამწარებული ტელეფონებს, იმდენი სიბინძურე მხვდებოდა, ისეთები ეწერა ჩემზე, ჩემს ოჯახზე, ჩემს შვილზე, მკვდარ შვილზე, ტელეფონს ვტეხავდი და ასე, ერთი გატეხილი ტელეფონის შემდეგ მაჩუქეს ტელეფონი.
გადის დრო და რუსთავი 2-ის ერთი თანამშრომელი მაფრთხილებს, რომ ჩემი ტელეფონი ისმინება და ამ ტელეფონით ხელისუფლების წარმომადგენლებს არ უნდა ვესაუბრო.
– ხელისუფლება გისმენდათ?
– ხელისუფლება, ისედაც მისმენდა და ასედაც, თამო.
– მოიცა, ანუ, რუსთავი 2-ის თანამშრომელმა გაგაფრთხილათ, ამ ტელეფონით ხელისუფლებას არ ესაუბროო და რა გამოდის, ვინ გისმენდათ? ნაცები? სააკაშვილი? ვინ?
– ხო, აი, რა გამოდის? არ ვიცი, თამო, დაფიქრდი, აბა, რა გამოდის.
– და რუსთავი 2 ხომ ნაცების ტელევიზიაა, არა? თუ ნაცები გისმენდნენ, მას ასე მეტი ინფორმაცია ექნებოდათ და ხელისუფლებას არ ესაუბროო, განა, არ აინტერესებდათ რაზე ესაუბრებოდით, ხელისუფლების წარმომადგენლებს?
– რას გაიგებ, თამო, ვინ ვისკენაა, ვინ ვისი მომხრეა, ვინ რას ხლართავს და ვის უჭერს სინამდვილეში მხარს, როგორ გაიგებ? ფაქტი არის ერთი, რუსთავი 2 -იდან გამაფრთხილეს, არ ესაუბრო ამ ტელეფონით ხელისუფლების წარმომადგენლებსო.