პოლონური გამოცემა «Rzeczpospolita»-ს მიერ გამოქვეყნებულ სტატიაში განხილულია კავკასიის რეგიონში შექმნილი სამხედრო-პოლიტიკური სიტუაცია. ყურადღება გამახვილებულია საქართველოს სამხედრო თანამშრომლობაზე დასავლეთთან (მხედველობაში ქართულ-ამერიკული ერთობლივი წრთვნები ვაზიანში), რასაც ბოლო დროს ამ სფეროში აზერბაიჯან-საქართველო-თურქეთის ურთიერთობის გაღრმავებაც ემატება – გაბალაში სამი ქვეყნის თავდაცვის მინისტრების შეხვედრის ფონზე (ავტორი – ანდრე ლომანოვსკი).
საინფორმაციო სააგენტო „ნიუსპრესი“ გთავაზობთ მასალის რეზიუმეს:
„რუსეთი შიშობს, რომ კავკასიის სამმა სახელმწიფომ – თურქეთმა, აზერბაიჯანმა და საქართველომ შეიძლება სამხედრო ბლოკი შექმნან. ზოგიერთი ექსპერტი, მაგალითად ლეონიდ ივაშოვი თბილისის, ანკარისა და ბაქოს სამხედრო თანამშრომლობაში აშშ-ის გავლენას ხედავს, თუმცა რეალურად, ამ კონკრეტულ შემთხვევაში, მათი ურთიერთობა მილსადენების დაცვის გაძლიერებაში გამოიხატება. ასევე დაცვას საჭიროებს მშენებარე სარკინიგზო მაგისტრალი ბაქო-თბილისი-ყარსი (მომავალში, ალბათ, ავტოსტრადაც). სამივე სახელმწიფოს „აბრეშუმის დიდი გზის“ ახალ პროექტში მონაწილეობაც აქვს განზრახული.
„ჯერ-ჯერობით ცნობილია, რომ ახალი სავარაუდო სამხედრო ალიანსი მიმართული არავის წინააღმდეგ არ იქნება, თუმცა, რადგანაც თურქეთი ნატოს წევრია, შესაძლოა ანკარას მოსკოვთან სამხედრო კონფრონტაციის გაღრმავება აქვს განზრახული“, – ამბობს გაზეთ „რჟეჩპოსპოლიტა“-სთან საუბარში რუსი ექსპერტი ვადიმ დუბნოვი, რომელიც ამჟამად „რადიო თავისუფლებაში“ მუშაობს. მისი აზრით, ასევე შესაძლებელია ეს მიმართულია სომხეთის წინააღმდეგაც, თუ გავითვალისწინებთ მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის ამასწინანდელ გამწვავებას. „მაგრამ ამ სამი სახელმწიფოს ძალების გაერთიანება სომხეთის დასამარცხებლად საკმარისი მაინც არ იქნება. სომხეთში რუსეთის სამხედრო ბაზაა განლაგებული და შესაბამისად, თუ სომხეთის მიმართ რაიმე პირდაპირი სამხედრო ზეწოლა მოხდება, საქმეში რუსეთი აუცილებლად ჩაერთვება“, – ამბობს ვადიმ დუბნოვი.
„თუმცა ასეთი რამ, ალბათ, არ მოხდება. თბილისს დღეს ნამდვილად არ სურს ერევანთან დაპირისპირება და მით უმეტეს, არც ერევანს თბილისთან, რადგან სომხეთის ეკონომიკა ძირითადად მხოლოდ საქართველოზე გამავალი გზის მეშვეობით ფუნქციონირებს. თავის მხრივ არც აზერბაიჯანი აპირებს რუსეთთან ურთიერთობის გაუარესებას. გავიხსენოთ, რომ 2008 წლის აგვისტოში საქართველო-რუსეთის ომის დროს ბაქომ თბილისს მხარი არ დაუჭირა და ახლა რატომ დაუჭერს?“-ნათქვამია სტატიაში.
პუბლიკაციაში მოცემულიას კიდევ ერთი რუსი ექსპერტის ალექსანდრე ხრამჩიხინის ინტერვიუ გაზეთის კორესპონდენტთან. მისი აზრით, ის შეთანხმება, რომელსაც, სავარაუდოდ, სამი სამხრეთკავკასიური ქვეყანა ხელს მოაწერს, ნატოს გავლენის გაფართოებას არ მოასწავებს. ამის მიზეზი რამდენიმეა:
ა) სამი ქვეყნიდან მხოლოდ ერთია ნატოს წევრი – თურქეთი. გასათვალისწინებელია, რომ ანკარის დამოკიდებულება ნატოს სხვა წევრებთან მაინცდამაინც ძალიან თბილი არ არის. თურქეთი ნატოს დასახმარებლად მხოლოდ იმ შემთხვევაში მიმართავს, თუ რუსეთისაგან თავდაცვა დაჭირდება (ვთქვათ, სირიაში მომხდარი საჰაერო ინციდენტის მსგავს მომენტში);
ბ) აზერბაიჯანს ნატოსაგან თავი საკმაოდ შორს უჭირავს, მას არასოდეს გამოუცხადებია ჩრდილოატლანტიკურ ალიანსთან ინტეგრაცია;
გ) მართალია, საქართველო, უკრაინასთან ერთად, ნატოსაკენ მიილტვის, მაგრამ არავინ იცის, განხორციელდება თუ არა მისი სურვილი, ანუ უცნობია, გახდება თუ არა საქართველო ნატოს წევრი. მიზეზი ნათელია: ორივე სახელმწიფოს – საქართველოსაც და უკრაინასაც, სასაზღვრო-ტერიტორიული პრობლემები აქვს და ამიტომაც მათი ალიანსში მიღებაზე საუბარი მხოლოდ სუფთა პოლიტიკური პროპაგანდაა და მეტი არაფერი.
ამავე დროს, შეიძლება ვივარაუდოთ, რომ საქართველო-აზერბაიჯან-თურქეთის სამხედრო თანამშრომლობა ნატოს ალტერნატივა იყოს სამხრეთში, ისევე როგორც, ვთქვათ, ჩრდილოეთის ფლანგზე ხდება 2015 წლის გაზაფხულიდან – დანიის, ნორვეგიის, შვედეთის, ფინეთის და ისლანდიის თანამშრომლობის მსგავსად. მათგან მხოლოდ ორია ნატოს წევრი.
„არავინ იცის, როგორ განვითარდება სამხედრო თანამშრომლობა სამხრეთ კავკასიაში. პრინციპში, ყველაფერი რუსეთ-დასავლეთის დაპირისპირების დონეზეა დამოკიდებული: თუ სანქციები შესუსტდება ან მოიხსნება, მაშინ კონფრონტაციის დონეც დაიკლებს. დღეს კი პროგნოზის გაკეტება ძნელია“, – ამბობს ალექსანდრ ხრამჩიხინი.
http://www.newspress.ge/