დონალდ ტრამპის ამერიკის მიერ რუსეთთან ურთიერთობაში გადადგმული ზოგიერთი ბოლო დიპლომატიური ნაბიჯის მიღმა არსებული მოტივები იწყებს გამოკვეთას, განსაკუთრებით ორი – ნავთობზე სანქციების მართვა და აშშ-ის გახსნილობა იმის მიმართ, რომ რუსეთს მიანიჭოს იმ უკრაინული ტერიტორიების ნაწილის აღიარება, რომლებიც ბოლო წლების განმავლობაში ძალის გამოყენებით იყო აღებული, – წერსიტალიური გამოცემა Corriere della Sera.
„ორივე მხრიდან სულ უფრო თვალსაჩინო ხდება თეთრ სახლთან და კრემლთან მჭიდრო თანამშრომლობით მოქმედი არაერთი მსხვილი ამერიკელი ინვესტორის გარიგებები. ამგვარად, ომის მოლაპარაკებების ფონზე, იწყებს გამოკვეთას ოლიგარქიული ბიზნეს-სისტემა, რომელშიც ტრამპისეული ამერიკა თითქოსდა რუსული მოდელით არის შთაგონებული“, – ნათქვამია სტატიაში.
რუსეთსა და შეერთებულ შტატებს შორის საქმიან ურთიერთობებში, და არა მხოლოდ პოლიტიკაში, რაღაცის დაწყების ნიშანი გასული კვირის ბოლოს გაჩნდა, რაც შეიძლება თავშეკავებული განცხადების სახით.
ტრამპის ადმინისტრაციამ მეორედ გადაწია რუსული კერძო ჯგუფის, „ლუკოილის“ უცხოური აქტივების გასხვისების ბოლო ვადა, 13 დეკემბრიდან 17 იანვრამდე (პირველი ვადა ოქტომბერში 21 ნოემბრად იყო დადგენილი, მაგრამ ბოლო მომენტში გადაიდო).
შვეიცარიასა და სინგაპურში რამდენიმე სავაჭრო ოფისის გარდა, „ლუკოილს“ მნიშვნელოვანი წილები აქვს ერაყის, ყაზახეთის, უზბეკეთისა და მექსიკის ნავთობის მსხვილ საბადოებში, ასევე ბულგარეთში ნავთობგადამამუშავებელ ქარხანასა და ფინეთში გამანაწილებელ ქსელში და სხვა ქონებაში. ამ აქტივების საბაზრო ღირებულება ნორმალურ პირობებში 22 მილიარდ დოლარად შეფასდებოდა.
ამერიკული სანქციების სისტემა ისეთია, რომ „ლუკოილი“ ფაქტობრივად იძულებულია, დათმოს თავისი აქტივები რუსეთის ფარგლებს გარეთ მკაცრ ვადებში, და სწორედ დროის ეს სიმწირე აიძულებს ჯგუფს, დათანხმდეს ძალიან შემცირებულ შეთავაზებებს. 22 მილიარდი ევროს აქტივები შეიძლება გაცილებით დაბალ ფასად გაიყიდოს. ფაქტობრივად, ეს თითქმის საომარ ექსპროპრიაციას ჰგავს, იმის მსგავსს, რაც კრემლმა დაუწესა დასავლურ კომპანიებს, რომლებიც რუსეთს 2022 წელს ტოვებდნენ.
„მაკდონალდსის“ რესტორნების ქსელიდან დაწყებული, „ფოლკსვაგენის“ ქარხნებით დამთავრებული, InBev-ის ქოლგის ქვეშ გაერთიანებული ლუდის ბრენდების ჩათვლით, ამერიკელებისა და ევროპელების საკუთრება ძალის გამოყენებით გადაეცა კრემლისთვის სასურველ ოლიგარქებს მათი რეალური ღირებულების ნახევრად ან უფრო ნაკლებ ფასად.
დღეს რაღაც მსგავსი ხდება საპირისპირო მიმართულებით. მთელი რიგი მსხვილი ამერიკული და არა მხოლოდ ამერიკული ჯგუფები, რომელთაც ყველას ძლიერი კავშირები აქვთ ტრამპის თეთრ სახლთან, უმიზნებენ „ლუკოილის“ უცხოურ აქტივებს.
თუმცა, გარდამტეხი მომენტი დაახლოებით ორი კვირის წინ დადგა, როდესაც თავად ტრამპსა და გიგანტური ამერიკული კერძო საინვესტიციო ფონდ „კარლაილის“ დამფუძნებელსა და აღმასრულებელ დირექტორს, დევიდ რუბენშტეინს შორის ვახშამი გაიმართა. რუბენშტეინმა, რომელიც ჯიმი კარტერის ადმინისტრაციაში მუშაობდა, მაგრამ „კარლაილის“ მეშვეობით „რესპუბლიკელ“ ლიდერებთან ყოველთვის მჭიდრო ურთიერთობას ამყარებდა, „ლუკოილის“ აქტივების მიმართ ინტერესი გამოთქვა. ამიტომ, დიდი ალბათობით, ტრამპმა გაყიდვების ვადები შეაჩერა, რათა „კარლაილს“ შეთავაზების მოსამზადებლად დრო ჰქონოდა.
„ნაკლებად მნიშვნელოვანია, რომ ინტერესთა კონფლიქტი ყველგან თვალსაჩინოა: ინვესტორის გარდა, რუბენშტეინი ასევე არის გავლენიანი კომენტატორი ამერიკულ პოლიტიკასა და ეკონომიკაზე „ბლუმბერგზე“. მაგრამ დონალდ ტრამპის გარშემო არსებულ ბიზნეს-სამყაროში, როგორც ჩანს, „რუსული ტიპის“ ოლიგარქიული ურთიერთობები უკვე ჭარბობს“, – ნათქვამია სტატიაში.
იგივე ეხება კიდევ ერთ საკითხს, ზაპოროჟიეს ატომურ ელექტროსადგურს. ამჟამად ის რუსეთის არმიის კონტროლის ქვეშაა. ტრამპის ემისრებმა, სტივენ უიტკოფმა და ჯარედ კუშნერმა უკვე მიანიშნეს პუტინს, რომ აშშ-ის ადმინისტრაცია მზად იქნება აღიაროს მოსკოვის ოფიციალური სუვერენიტეტი ზაპოროჟიეს ოკუპირებულ ნაწილზე (მათ შორის ატომურ ელექტროსადგურზე). ეს იქნება რადიკალური გარღვევა ამერიკული საგარეო პოლიტიკის საუკუნოვან დოქტრინასთან, რომელიც უარს ამბობს ქვეყნებისგან ძალით ჩამორთმეული ტერიტორიების აღიარებაზე.
„თუმცა, ზაპოროჟიეს შემთხვევაში, როგორც ჩანს, ბიზნეს ინტერესია მიზეზი: რუსეთის კონტროლქვეშ მყოფ ტერიტორიაზე განიხილება ამერიკული მონაცემთა ცენტრი ხელოვნური ინტელექტისთვის, რომელიც იკვებება სწორედ ატომური სადგურის დაბალფასიანი ელექტროენერგიით. სწორედ ამის გამოა ამერიკა მზად დღეს, დამარხოს ის პრინციპები, რომელთა დადგენაც თავად მოინდომა გაეროს შექმნისას ოთხმოცი წლის წინ“, – წერს სტატიის ავტორი.