ევროკავშირის მიერ არასამთავრობო ორგანიზაციების დაფინანსების საკითხი ძალიან გაუმჭვირვალეა. სრული სურათი საკმაოდ დაბურულია და საზოგადოებისთვის ხელმისაწვდომი ინფორმაცია არც გამჭვირვალეა და არც სანდო, – განაცხადა „ქრონიკასთან“ ექსკლუზიურ ინტერვიუში ლაიმა ანდრიკიენემ, რომელმაც ევროკავშირის აუდიტის დასკვნა მოამზადა.
მისი თქმით, არასამთავრობო ორგანიზაციებთან თანამშრომლობა აუცილებელია, თუმცა ამ პროცესში საჭიროა მეტი სიცხადე.
„ჩვენ ვნახეთ 70 000 ქეისი და მათგან 90% საერთოდ არ აკონკრეტებს არასამთავრობოა თუ არა. ამას ემატება ის, რომ ევროკომისიის სხვადასხვა სააგენტოებს, დეპარტამენტებს და ორგანოებს განსხვავებული კრიტერიუმები აქვთ იმ რეციპიენტებზე ანუ მიმღებებზე, ვისაც ისინი NGO-ებს უწოდებენ. მაგალითად, წარმოიდგინეთ, ერთ NGO-ს შეუძლია მონაწილეობა მიიღოს ტენდერში დაფინანსების მისაღებად და შეუძლია მეორე, სხვა დეპარტამენტის, სააგენტოს ტენდერშიც ჩაერთოს. მკაფიო უნდა იყოს სისტემა და გვჭირდება გამჭვირვალობა. ეს არის საკითხი, სადაც პროცესის გამჭვირვალობა გადამწყვეტია. მაგალითად, ვიპოვეთ ერთი კვლევითი ინსტიტუტი, რომლის კლასიფიცირება იყო არასამთავრობო ორგანიზაციად, მაგრამ ამ ინსტიტუტის მმართველი ორგანო მთლიანად შედგენილი იყო მთავრობის წარმომადგენლებით. ჩვენ ასევე ვიპოვეთ კიდევ ერთი რეციპიენტი, რომელიც გატარებული იყო არასამთავრობო ორგანიზაციად, მაგრამ მის წევრებს ჰქონდათ ნათლად კომერციული ინტერესები და ისინი დააფინანსა ევროკომისიამ, როგორც არასამთავრობო ორგანიზაცია. ეს კი სრულ წინააღმდეგობაშია იმ განმარტებასთან, რაც თავად ევროკავშირის მიერაა დაწესებული. ასე გაგრძელება არ შეიძლება და ასე ვერ გავაგრძელებთ. ყველაფერი უნდა იყოს წესრიგში. როდესაც ევროკავშირის წევრებს გადავხედეთ, 27-დან მხოლოდ 6-ს აქვს NGO-ს განმარტება მათ ნაციონალურ კანონმდებლობაში. ჩვენი 2018 წლის აუდიტის დასკვნა საუბრობდა ამ საკითხის მკაფიოდ განსაზღვრის აუცილებლობაზე.
ჩვენ ვსაუბრობთ ევროკავშირის ფულზე. ეს არის ევროპელი გადამხდელების ფული. „კატარგეითი”- აი რატომაა წესრიგი, მკაფიოობა და სისტემის გამჭვირვალეობა ამ საკითხში მნიშვნელოვანი. როდესაც ისეთი შემთხვევები გვაქვს, რაზეც გვიწევს საუბარი, ეს პირდაპირ ეხება მთლიანად ევროკავშირის, ევროკომისიის, ევროპული ინსტიტუციების რეპუტაციას და დაფინანსების ყველა მიმღებ ორგანიზაციას. დავადგინეთ რომ ევროპაში 12 000 NGO ფინანსდებოდა ევროკავშირის ბიუჯეტიდან. ჩვენ ვსაუბრობთ 7 მილიარდ ევროზედა ზუსტად უნდა ვიცოდეთ, რომ ეს 7 მილიარდი გაიცა ნამდვილად საჭიროებისამებრ არასამთავრობოებზე და არა კომერციული ან სხვა ინტერესების შესაბამისად. კატარგეითის და სხვა საქმეების ფონზე, რაც კრიმინალური ელემენტებითაა დატვირთული, მეტი სიცხადე გვჭირდება“, – განაცხადა ლაიმა ანდრიკიენემ.